تنوع ریختی میان جمعیتی ماهی خیاطه (Alburnoides eichwaldii) در رودخانه‎های کرگان رود و لمیر در استان گیلان

چکیده ماهی خیاطه(Alburnoides eichwaldii)  از جمله فراوان­ترین ماهی های رودخانه­ای در حوضه جنوب غرب دریای خزر است. در این مطالعه صفات مرفولوژیک ۶۰ عدد ماهی خیاطه رودخانه­های کرگان رود و لمیر صید شده در مرداد ۱۳۸۹ مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. ۳۱ صفت مرفومتریک و مرفومتریک نسبی اندازه­گیری و محاسبه و. سیزده ویژگی شمارشی نیز در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل آماری، از آزمون ناپارامتری مقایسه میانگین من­ویتنیU و آزمون تحلیل عاملی استفاده شد. در بین صفات شمارشی، در ۸ صفت (۰۵/۰p<) و در بین صفات اندازشی، در ۱۹ صفت تفاوت معنی­دار مشاهده شد (۰۵/۰p<). در مورد صفات شمارشی۳عامل اصلی نشان­دهنده ۵/۴۷ درصد تنوع صفات بین افراد دو جمعیت بود که شامل تعداد فلس­های بالای خط جانبی، تعداد فلس دور ساقه دمی، تعداد شعاع نرم باله مخرجی بود. در مورد صفات ریخت­سنجی ۳ عامل نشان­دهنده ۷۱ درصد تنوع صفات بین افراد دو جمعیت بود که شامل صفاتی نظیر ارتفاع باله پشتی، قاعده باله سینه­ای، طول باله شکمی، ارتفاع ساقه دمی، طول سر، فاصله بین دو چشم و از صفات نسبی، طول استاندارد به فاصله نوک پوزه تا ابتدای باله پشتی، طول سر به طول پوزه، طول سر به قطر چشم و طول سر به فاصله بین دو چشم بود. نتایج این تحقیق نشان داد که صفات مرفومتریک و صفات نسبی مرفومتریک برای جدایی جنس­ها مناسب نبوده ولی توانست تا حدودی جمعیت­های مورد مطالعه را تفکیک کند.

کلیدواژه ها:

دریای خزر ، مورفولوژی ، بیومتری ، کپورماهیان ، تنوع ریختی ، ‍Cyprinidae