تاثیر برنامه خودمراقبتی مبتنی بر الگوی اورم بر میزان خستگی و فعالیت های روزانه زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

هدف: خستگی یکی از زجرآورترین علائم بیماری مولتیپل اسکلروزیس است که با کاهش کلی فعالیتهای مراقبت از خود باعث محدودیت ایفای نقش شده و توانایی فرد را برای انجام فعالیتهای روزمره محدود میکند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه خودمراقبتی مبتنی بر الگوی اورم بر خستگی و فعالیتهای روزانه زندگی بیماران مولتیپل اسکلروزیس انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه تجربی با طراحی کارآزمایی بالینی و با حضور ۷۰ بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس که به صورت تصادفی از بین بیماران واجد شرایط انجمن ام.اس.انتخاب شده و به روش تصادفی تعادلی به دو گروه آزمون و شاهد تخصیص یافتند انجام شد. برای گروه آزمون ۸ جلسه برنامه آموزشی بر اساس نیازهای آموزشی بیماران و مبتنی بر الگوی اورم اجرا گردید. این برنامه در طول سه ماه توسط بیماران به کار گرفته شد و با استفاده از چک لیستهای خودگزارش دهی میزان به کارگیری برنامه ها پیگیری و اندازه گیری گردید. خستگی و فعالیتهای روزمره بیماران دو گروه قبل و سه ماه بعد از اجرای برنامه با استفاده از مقیاس خستگی پایپر و مقیاس بارتل مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری مجذور خی، تی زوجی و مستقل و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین دو گروه اختلاف معناداری در میزان خستگی (۰/۴۸=P) و فعالیتهای روزمره (۰/۲۴=P) قبل از مداخله وجود نداشت، درحالی که بعد از مداخله تفاوت دو گروه معنادار شد (۰/۰۰۱>P). میزان خستگی و فعالیتهای روزمره بیماران گروه آزمون بعد از مداخله نسبت به قبل از آن کاهش معناداری یافت (۰/۰۰۱>P)، درحالی که میزان خستگی (۰/۰۸۶>P) و فعالیتهای روزمره (۰/۳۳>P) گروه شاهد بعد از سه ماه تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: به کارگیری برنامه خودمراقبتی مبتنی بر الگوی اورم و بر اساس نیازهای آموزشی به بیمار به عنوان یک مداخله پرستاری غیرتهاجمی و کم هزینه بر میزان خستگی و فعالیتهای روزمره بیماران مولتیپل اسکلروزیس موثر می باشد.

کلیدواژه ها:

Orem self-care model ، Fatigue ، Activity of daily living ، Multiple sclerosis ، مدل خودمراقبتی اورم ، خستگی ، فعالیت های روزمره زندگی ، مولتیپل اسکلروزیس