سناریوها و الگوهای آموزش عالی آینده در افق ۱۴۱۰

آینده پژوهی و توسعه سناریوهای پیش رو و فراهم کردن الزامات و راهکارهای مواجهه با آینده، یکی از مسئولیت های مهم سیاست گذاران، رهبران و برنامه ریزان آموزش عالی است. انواع عوامل و پیشران ها به ویژه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی و تحولات دیجیتال، نقش دانشگاه ها را برای شکل دهی نظام آموزش عالی گسترده تر، متحول کرده است. در این مقاله برمبنای مطالعه اور و همکاران (۲۰۲۰) پنج سناریو و الگوی آموزش عالی برای سال ۱۴۱۰ ارائه شده است. این سناریوها شامل تاماگوچی، جنگا، لگو، ترانسفورمر و کاربیج کن است. الگوی تاماگوچی، رویکرد کلاسیک به آموزش عالی است که بلافاصله پس از دبیرستان شروع، به مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد منتهی و به شغل تبدیل می شود و مسیر آموزش عالی به پایان می رسد. الگوی جنگا، برای دانشجویان غیرسنتی دوره های یادگیری کوتاه مدت جذاب تر است و بر مراحل بعدی خودآموزی و سازمان دهی تمرکز دارد. الگوی لگو به صورت پودمان های ترکیبی مجزا با اندازه های مختلف نام گذاری شده است که به جای یک واحد فشرده، یک مسیر یادگیری متکی به خود و غیراستاندارد ایجاد می کند. الگوی ترانسفورمر، یادگیرندگانی را نشان می دهد که ممکن است مدت ها از آموزش پایه و اولیه آنها گذشته باشد، اما مجددا برای کسب دانش جدید یا ارتقای مهارت های مورد نیاز به آموزش عالی باز گردند. براساس این الگو، همه باید فرصت هایی برای ترک مسیرهای حرفه ای فعلی و تغییر آن داشته باشند. در سناریوی کاربیج کن، فراگیران متناسب با شرایط و موقعیت کاری- زیستی و اهداف فردی و دانشگاه ها و موسسات آموزشی بسته به رسالت نهادی و ارزش های کانونی، ترکیبی از سناریوهای تاماگوچی، جنگا، لگو و ترانسفورمر را انتخاب می کنند. در این سناریو، انتخاب های یاددهی- یادگیری متعددی برای متقاضیان و نهادهای آموزشی فراهم خواهد شد. تحولات دیجیتال، نوآوری فنی و نوآوری اجتماعی است که پیامدهای آن برای جامعه، بازار کار و نظام آموزش عالی باید مد نظر باشد

کلیدواژه ها:

دورنمای آموزش عالی ، آینده پژوهی آموزش عالی ، الگوهای آموزش عالی آینده ، سناریوهای آموزش عالی