بررسی اثرات فرکانس و هپتان نرمال بر رفتار رئولوژی نفت خام– مطالعه موردی مخزن منصوری

آسفالتین نه تنها ویسکوزیته نفت خام را افزایش می دهد بلکه می تواند تجهیزات استخراج، انتقال و جداسازی آن را نیز مسدود کند. بنابراین در پژوهش حاضر، اثر فرکانس زاویه ای و افزودن هپتان نرمال بر رفتار رئولوژی دو نمونه نفتی ۲۳ و ۷۱ میدان منصوری بررسی شد. تغییرات ویسکوزیته به عنوان معیاری از میزان جداسازی آسفالتین، و فاکتور اتلاف برای تشخیص رفتار ویسکوز یا الاستیک (مایع یا ژله ای مانند) نفت استفاده شده است. آزمایشات ویسکوزیته و فرکانس زاویه ای در غلظت های مختلف هپتان نرمال انجام گرفت. آزمایشات ویسکوزیته اثبات کرد که با افزودن هپتان نرمال به هر دو نمونه، مقدار زیادی از آسفالتین آنها از نفت جدا می شود. علاوه بر این، با افزایش غلطت هپتان نرمال، ویسکوزیته هر دو نمونه به صورت پیوسته کاهش می یابد. در ادامه آزمایش فرکانس زاویه ای، برای اندازه گیری مقادیر عددی فاکتور اتلاف برای نمونه های نفتی در حضور غلظت های مختلف هپتان نرمال استفاده شده است. با استفاده از فاکتور اتلاف به راحتی می توان رفتار مایع- مانند یا ژله ای- مانند نفت را تشخیص داد. در نهایت با در نظرگیری همزمان کاهش ویسکوزیته و رفتار مایع- مانند نفت، محدوده ی بهینه فرکانس زاویه ای و غلطت هپتان نرمال برای نمونه های نفتی تعیین شد. نتایج نشان داد که افزودن ۷۵% حجمی هپتان نرمال به نمونه نفت ۲۳ در فرکانس بالاتر از rad.s-۱ ۶/۳۳، منجر به رفتار مایع- مانند آن شده و ویسکوزیته آن را بیش از ۹۷% کاهش می دهد. همچنین، بهترین نتایج برای نمونه نفت ۷۱ با افزودن ۷۵% حجمی هپتان نرمال در فرکانس بیشتر از rad.s-۱ ۴/۲۳ به دست آمد. در این شرایط، تقریبا ۹۶% کاهش در ویسکوزیته نفت مشاهده شد و نمونه نفتی رفتار مایع- مانند از خود نشان داد.   آسفالتین نه تنها ویسکوزیته نفت خام را افزایش می دهد بلکه می تواند تجهیزات استخراج، انتقال و جداسازی آن را نیز مسدود کند. بنابراین در پژوهش حاضر، اثر فرکانس زاویه ای و افزودن هپتان نرمال بر رفتار رئولوژی دو نمونه نفتی ۲۳ و ۷۱ میدان منصوری بررسی شد. تغییرات ویسکوزیته به عنوان معیاری از میزان جداسازی آسفالتین، و فاکتور اتلاف برای تشخیص رفتار ویسکوز یا الاستیک (مایع یا ژله ای مانند) نفت استفاده شده است. آزمایشات ویسکوزیته و فرکانس زاویه ای در غلظت های مختلف هپتان نرمال انجام گرفت. آزمایشات ویسکوزیته اثبات کرد که با افزودن هپتان نرمال به هر دو نمونه، مقدار زیادی از آسفالتین آنها از نفت جدا می شود. علاوه بر این، با افزایش غلطت هپتان نرمال، ویسکوزیته هر دو نمونه به صورت پیوسته کاهش می یابد. در ادامه آزمایش فرکانس زاویه ای، برای اندازه گیری مقادیر عددی فاکتور اتلاف برای نمونه های نفتی در حضور غلظت های مختلف هپتان نرمال استفاده شده است. با استفاده از فاکتور اتلاف به راحتی می توان رفتار مایع- مانند یا ژله ای- مانند نفت را تشخیص داد. در نهایت با در نظرگیری همزمان کاهش ویسکوزیته و رفتار مایع- مانند نفت، محدوده ی بهینه فرکانس زاویه ای و غلطت هپتان نرمال برای نمونه های نفتی تعیین شد. نتایج نشان داد که افزودن ۷۵% حجمی هپتان نرمال به نمونه نفت ۲۳ در فرکانس بالاتر از rad.s-۱ ۶/۳۳، منجر به رفتار مایع- مانند آن شده و ویسکوزیته آن را بیش از ۹۷% کاهش می دهد. همچنین، بهترین نتایج برای نمونه نفت ۷۱ با افزودن ۷۵% حجمی هپتان نرمال در فرکانس بیشتر از rad.s-۱ ۴/۲۳ به دست آمد. در این شرایط، تقریبا ۹۶% کاهش در ویسکوزیته نفت مشاهده شد و نمونه نفتی رفتار مایع- مانند از خود نشان داد.

کلیدواژه ها:

نفت خام ، آزمایش رئولوژی ، جداسازی آسفالتین ، آزمایش فرکانس زاویه ای ، رفتار ویسکوز- الاستیک