تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره ای (نمونه موردی: شهر تبریز)

تغییر کاربری زمین می تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شناخت روند تغییرات کاربری اراضی و عوامل تاثیرگذار بر آن از مباحث بسیار مهم و مطرح در مطالعات شهری به شمار میرود. مناطق پیرامون شهرها تحت تاثیر و نفوذ رشد شهری قرار میگیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمعهای زیستی میگردد. شهر تبریز به عنوان یکی از کلان شهرهای مهم کشور، در طی سالیان اخیر، تغییرات بسیاری را از لحاظ تغییر کاربری زمین، به خود دیده است و به واسطه توسعه شهر، زمینهای اطراف (باغات و اراضی کشاورزی) توسط پیشروی کاربریهای شهری، تغییر کاربری یافتهاند. هدف تحقیق حاضر، به تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز در طی سالهای ۲۰۱۶-۱۹۸۶ پرداخته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و روش جمعآوری اطلاعات، اسنادی و میدانی است. این پژوهش با بهره گیری از تصاویر ماهواره لندست و نرم افزار ۴.۸ ENVI به همراه سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ۱۰.۲ Arcبه بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری تبریز طی یک دوره ۳۰ ساله از ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۶ می پردازد تا فرایند تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی این شهر را طی دوره مذکور بیان نماید. نتایج بهدست آمده، نشان میدهد که شهر تبریز جهت توسعه خود، اکثرا فضای سبز و اراضی کشاورزی را به زیر سلطه خود برده است و از سهم این کاربری با گذشت زمان، کم شده است.

کلیدواژه ها:

آینده نگری ، تغییرات کاربری اراضی ، تصاویر ماهوارهای ، توسعه شهری ، شهر تبریز