ارائه الگوی تاب آوری اجتماعی در محلات قدیمی شهری (مطالعه موردی: محله اوین)

مخاطرات طبیعی و انسانی از مهم ترین مشکلات محلات قدیمی شهرها می­باشند که در صورت نبود آگاهی و آمادگی و مشارکت اجتماعی بین ساکنین محلات خسارات زیادی به دنبال دارد. ازاین رو با توجه به وجود مسائل ناشی از بروز وقایع، توجه به تاب­آوری اجتماعی در این محلات تاکید می­شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص­های تاب­آوری اجتماعی در پی ارائه الگو از تاب­آوری اجتماعی برای محلات قدیمی (محله اوین به عنوان محله مورد مطالعه) است. روش پژوهش تحقیقی و استفاده از اسناد کتابخانه­ای و داده­های میدانی می­باشد. جامعه آماری پژوهش شامل ساکنین محله (به تعداد ۱۵۰ نفر) و گروه خبرگان (۱۵ نفر به روش گلوله برفی) می­باشند. داده­های پژوهش پس از جمع آوری پرسشنامه، با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه anova و آزمون تعقیبی شفه و مدل PLS تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج یافته­ها بیانگر این است که محله اوین در بین شاخص­های مورد بررسی، به ترتیب از شاخص اقتصادی (۰۴/۳)، کالبدی- نهادی (۸۹/۲)، زیست محیطی (۸۸/۲) و در نهایت سرمایه اجتماعی (۸۴/۲) برخوردار است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و استنباطی گویای مطلوب بودن تمامی شاخص­های تاب­آوری اجتماعی در محله می باشد. نتایج تحلیل های مدل معادلات ساختاری نیز نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی (مشارکت) و در میان زیرشاخص­های این شاخص خودانگیختگی به­عنوان مهم ترین شاخص می­تواند در الگو تاب­آوری اجتماعی محلات قدیمی و به ویژه محله اوین موثر باشد. با بررسی اوزان سایر شاخص­­ها به ترتیب شاخص اقتصادی، کالبدی- نهادی و زیست­محیطی در مراتب بعدی در ترسیم الگوی تاب­آوری اجتماعی محله اوین اثرگذار هستند.

کلیدواژه ها:

تاب آوری اجتماعی ، تهران ، محلات قدیمی ، محله اوین