بررسی تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر منابع آبهای زیرزمینی با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعه موردی:چهارمحال بختیاری)

آب ، مهمترین جزء مجموع منابع طبیعی مورد نیاز برای بقای زندگی انسان، پیشرفت و بهبود آن به شمار می رود. صرفنظر از ارزش حیاتی آب، به عنوان یکی از عوامل ضروری در صنعت، تجارت، کشاورزی ، تفریحات سالم و زیباسازی محیط نیز ضروری است. هر چند که انسان بدون آب توانایی ادامه زندگی را ندارد اما آب می تواند عامل تهدید کننده سلامتی، آسایش و رفاه انسان به شمار می آید. بنابراین مطالعه دقیق رفتار آب در ابعاد گوناگون ضروری به نظر می رسد و مدیریت صحیح منابع آب باید یکی از فعالیتهای مهم جامعه به شمار آید. در بسیاری از مناطق ایران از جمله عرصه تحقیق ، تغییرات عمده کاربری ها در ارتباط با منابع آب زیرزمینی، سبب عدم تعادل سرزمین در طول زمان شده و باعث آشفتگی و تخریب اکولوژیک شده است که با مدیریت صحیح می توان به حفظ پایداری حوزه آبخیز کمک نمود.تحقیق حاضر به منظور تعیین تاثیر کاربری اراضی در تغییر منابع آب می باشد. لذا با استفاده از تصویر TM دراردیبهشت ماه سال ۲۰۱۲ اقدام به تهیه نقشه کاربری اراضی دشتهای فارسان،گندمان،شلمزار،کیار،خانمیرزا و شهرکرد شد. از این رو مراحل پیش پردازش تصویر انجام گرفت و تصویر با نقشه توپوگرافی  ۱:۲۵۰۰۰ و نقاط برداشت شده از مطالعات میدانی تدقیق شد. و با استفاده از داده های منابع آب  مربوط به سال آبی ۲۰۱۲ ، مطالعات میدانی اولیه و تکمیلی و سایر اطلاعات اقدام به تهیه نقشه کاربری اراضی در منطقه شد. نتایج نشان داد که به جز دشتهای فارسان، شلمزار و گندمان سایر دشتهای استان با بیلان منفی مواجه هستند و همچنین برای تعادل بخشی به آبهای زیرزمینی دشتهای شهرکرد، بروجن، سفیددشت، کیار، فلارد و خانمیرزا لازم است میزان برداشت آب به ترتیب ۴۸،۳۲ ،۶۶ ،۳۰،۱۳ و ۱۲ درصد کاهش یابد. در مورد دشتهای فارسان، شلمزار و گندمان نتایج نشان داده که می توان به ترتیب ۳۸،۴۵ و۳۰ درصد در برداشت از منابع آب این دشتها افزایش ایجاد کرد. لذا نتایج حاصل می تواند به منظور برنامه ریزی صحیح سرزمین بخصوص منابع آب و زمین منطبق با ویژگی های جمعیتی و اقتصادی در هر روستا استفاده شود.

کلیدواژه ها:

Land use ، satellite imagery ، water resources ، Chaharmahal Bakhtiari province. ، کاربری اراضی ، تصاویر ماهوارهای ، منابع آب ، استان چهارمحال و بختیاری