اثر دوره های خشکسالی و ترسالی بر میزان رسوب ویژه (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کرخه)

تعیین اثرات خشکسالی یا ترسالی در یک منطقه، یکی از نیازهای اساسی برنامه ریزی های محیطی و اقتصادی، به ویژه برنامه­ریزی برای مدیریت منابع آب می­باشد. یکی از مهم­ترین تاثیرات دورههای مذکور تاثیر بر میزان بار معلق رودخانه­ها و میزان دبی رسوب است که در مباحث مهندسی رودخانه و منابع آب دارای اهمیت خاصی است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر دورههای خشکسالی و ترسالی بر میزان رسوب ویژه در حوزه آبخیز کرخه است که با مطالعه آمار موجود در ایستگاه­های هواشناسی و هیدرومتری حوزه آبخیز کرخه و انتخاب ۱۸ ایستگاه اقدام به تعیین دوره­های خشکسالی و ترسالی با استفاده از میانگین متحرک ۵ ساله شد و با برازش منحنی­های سنجه­ رسوب هر ایستگاه و برآورد رسوب ویژه زیرحوضه­های هر کدام از ایستگاه­های مورد نظر این نتیجه به دست آمد که در تمام ایستگاه­های مورد مطالعه میزان بار رسوب در دورههای خشک کاهش و در دوره­های تر افزایش قابل توجهی را داشته است. به این صورت که در سال­های مرطوب، به طور متوسط میزان رسوب ویژه ۵۷/۱ برابر سال­های خشک است، که این میزان بین ۵ تا ۹/۰ برابر تغییر می­کند. همچنین در این سال ها رسوب ویژه ۱۲/۱ برابر رسوب ویژه دراز مدت است در حالی که در سال های خشک نسبت متوسط رسوب ویژه ۷۴/۰ حالت دراز مدت است.

کلیدواژه ها:

Drought ، Wet ، Sediment rating curve ، Suspended sediment ، خشکسالی ، ترسالی ، منحنی سنجه رسوب ، بار معلق