ارزیابی تنوع ژنتیکی شاه بلوط اروپایی Castanea sativa در جوامع مختلف استان گیلان با استفاده از نشانگرهای SSR

بررسی تنوع ژنتیکی برای شناسایی ژنوتیپ های برتر، نخستین گام در هر برنامه پایش و گسترش پایدار کشت گونه های گیاهی است. در این پژوهش، تنوع و ساختار ژنتیکی سه جمعیت شاه بلوط اروپایی (Castanea sativa Mill.) دربرگیرنده ۴۱ ژنوتیپ در استان گیلان با بهره گیری از نشانگرهای SSR بررسی شد. استخراج DNA از برگهای جوان به روش CTAB و سپس تکثیر با ۱۴ آغازگر ریزماهواره به روش PCR انجام گرفت. فرآورده های تکثیرشده با به کار گیری ژل های پلی اکریل آمید ۶ درصد، الکتروفورز شدند. این ۱۴ آغازگر SSR، ۱۰ آغازگر چندریختی نشان دادند. الگوهای نواری برپایه اندازه شان با حرف های الفبا امتیازدهی شدند. روی هم، ۳۱ آلل چندریخت شناسایی شد. میانگین تعداد آلل های دیده شده به ازای هر جایگاه ژنی ۱۰/۳ بود. میانگین هتروزیگوسیتی دیده شده و انتظارداشته، به ترتیب ۵۴۲/۰ و ۵۵۶/۰ به دست آمد. اندازه شاخص FST و جریان ژنی (Nm) به ترتیب ۱۷۴/۰ و ۱۸/۱ به دست آمد که نشان دهنده جدایی ژنتیکی زیاد میان منطقه هاست. بیشترین فاصله ژنتیکی، میان جمعیت های شفت و شفارود و کمترین آن، میان جمعیت های شفارود و فومن بود. دستاوردهای این پژوهش نشان داد که نشانگرهای SSR در شناخت اندازه تنوع ژنتیکی و جداسازی جامعه های شاه بلوط اروپایی از کارایی فراوانی برخوردارند. همچنین جدایی جغرافیایی و مانع های طبیعی و نیز جابه جایی بذرها از سوی انسان، در این زمینه بسیار اثرگذارند.

کلیدواژه ها:

جریان ژنی ، چندریختی ، ریزماهواره ، ساختار ژنتیکی