بررسی امکان تهیه نقشه های تنوع و تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس با استفاده از تصاویر سنجنده ETM+ (مطالعه موردی جنگل های قلاجه استان کرمانشاه)

در این تحقیق قابلیت داده های سنجنده ETM+ در تهیه نقشه های تنوع و تراکم تاج پوشش درختان جنگلی جنگل های قلاجه استان کرمانشاه تجزیه و تحلیل شد. اطلاعات زمینی از طریق نمونه برداری سیستماتیک و با ۱۱۴ قطعه نمونه ۳۶/۰ هکتاری تهیه شد. تطابق هندسی تصاویر با روش نقاط کنترل زمینی انجام گرفت. باندهای مصنوعی از راه اعمال نسبت گیری طیفی، ایجاد شاخص های گیاهی مناسب، تجزیه مولفه های اصلی، تبدیل تسلدکپ و ادغام ایجاد شد. برای طبقه بندی تراکمی تاج پوشش، نمونه های تعلیمی انتخاب و مجموعه باندی مناسب برای طبقه بندی به کمک نمونه های تعلیمی و با استفاده از شاخص واگرایی برگزیده شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش طبقه بندی حداکثر تشابه به انجام رسید و نقشه به دست آمده با نقشه واقعیت زمینی مورد ارزیابی صحت قرار گرفت. نتایج نشان داد نقشه حاصل دارای صحت کلی ۵۲ درصد و ضریب کاپای ۲۵/۰برای چهار طبقه تراکمی و صحت کلی۷۱ درصد و ضریب کاپای ۳۹/۰برای دو طبقه کلی تنک و نیمه انبوه است. در تهیه نقشه تنوع از شاخص تنوع گونه ای شانون- وینر استفاده شد و مقدار این شاخص در هر قطعه نمونه محاسبه شد. پس از استخراج مقادیر ارزش های طیفی هر قطعه نمونه در باندهای اصلی و مصنوعی و انجام آزمون نرمال سازی کولموگروف- اسمیرونوف، برای انتخاب بهترین باندها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد و از بین۴۰ باند اصلی و مصنوعی، ۳ باند ETM۴، NDVI و MSAVI۲ انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل ارتباط بین تنوع گونه ای و باندهای مذکور، از رگرسیون بهترین زیرمجموعه استفاده شد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که ترکیب خطی مورد بررسی به عنوان متغیرهای مستقل در مقایسه با دیگر باندها و ترکیبات به کار گرفته شده بهتر می تواند تنوع گونه ای درختان و درختچه ها را برآورد کند (۳۲۷/۰ = Radj۲). نتایج به دست آمده نشان دهنده قابلیت به نسبت کم داده های ETM+ در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش و برآورد تنوع گونه ای درختی و درختچه ای در منطقه مورد بررسی است.

کلیدواژه ها:

تراکم تاج پوشش ، تنوع درختی ، Etm+ ، زاگرس ، قلاجه