نقش لیتولوژی و ساختارهای تکتونیکی در گسترش کارست، تغییر آبدهی و کیفیت چشمه های کارستی منطقه آبگرم قزوین

منطقه مورد مطالعه در ۹۰ کیلومتری جنوب غربی شهر قزوین و در زون ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. واحد­های سنگی محدوده مورد مطالعه، تنوع گسترده ای از سنگ­های کربناته و سنگ های آواری و آذرآواری از سن کامبرین تا الیگو- میوسن را شامل می شوند و دارای گسترش سطحی قابل ملاحظه ای هستند. مطالعات انجام شده بر پایه ارزیابی ۳۶۹ چشمه موجود در منطقه آوج- آبگرم استوار است. از ۳۶۹ چشمه موجود ۲۳ چشمه از نوع  کارستی بوده و در بخش آهکی سازند قم، سازند لار و سنگ آهک­های کرتاسه  قرار دارند. تغییرات آبدهی این چشمه­ها، تحت تاثیر لیتولوژی، موقعیت و میزان شکستگی­های تکتونیکی، شدت کارستی شدن سنگ­های کربناته منطقه، میزان بارندگی و همچنین نوع و بزرگی آبخوانی است که این چشمه­ها را تغذیه می کنند. بر اساس آنالیز شیمیایی صورت گرفته روی پنچ نمونه آب اخذ شده از چشمه­های بزرگ کارستی منطقه، تیپ و رخساره آب چشمه­ها، بی­کربنات سدیک و کلروسدیک است. هیدروژئوشیمی آبخوان­های کارستی منطقه، متاثر از قابلیت انحلال سنگ های کربناته سازندهای قم و لار، تغذیه سطحی از سازند قرمز فوقانی و اختلاط با شورابه های عمقی بالارونده در سنگ آهک­های کرتاسه می باشد که منشاء هیدروترمالی برای آن محتمل است.

کلیدواژه ها:

: کارست ، چشمه های کارستی ، ساختارهای تکتونیکی ، هیدروژئوشیمی ، آبگرم قزوین ، کیفیت آب