تاثیر خاک اره و سرشاخه درختان در کاهش کوبیدگی خاک مسیرهای چوب کشی

کشیدن چوب از کنار کنده تا محل دپو یا کنار جاده های جنگلی کامیون رومهمترین بخش از عملیات چوب کشی زمینی است که با افزایش وزن مخصوص ظاهری خاک همراه است. در این تحقیق به منظور کاهش مقدار کوبیدگی خاک مسیرهای چوب کشی هنگام تردد اسکیدر چرخ لاستیکی تاف E۶۵۵ در پارسل ۲۹ طرح جنگل داری دکتر بهرام نیا، از دو تیمار حفاظتی سرشاخه و خاک اره با وزن ۱۰ کیلوگرم در هر متر مربع استفاده شد. نمونه های خاک توسط سیلندر فولادی پس از ترددهای دوم، ششم، دهم و شانزدهم از عمق های صفر تا ۱۰ و ۱۰ تا ۲۰ سانتی متری قطعه نمونه تیمارشده و قطعه نمونه بدون تردد (شاهد) تهیه شدند و متغیرهای وزن مخصوص ظاهری، درصد پوکی و درصد رطوبت خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در عمق صفر تا ۱۰ سانتی متری خاک لخت، وزن مخصوص ظاهری خاک در ترددهای دوم، ششم، دهم و شانزدهم به ترتیب ۱/۰۵، ۱/۱۲، ۱/۱۸ و ۱/۲ گرم بر سانتی متر مکعب بود. با به کارگیری لایه حفاظتی خاک اره روی مسیر، مقدار وزن مخصوص ظاهری در ترددهای یادشده به ترتیب به ۰/۹۸، ۱/۰۲، ۱/۰۷ و ۱/۰۹ گرم بر سانتی متر مکعب رسید. این ارقام در تیمار سرشاخه به ترتیب ۰/۹۴، ۰/۹۸، ۱/۰۵ و ۱/۰۷ گرم بر سانتی متر مکعب بود. در عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتی متری خاک لخت، وزن مخصوص ظاهری برای ترددهای دوم، ششم، دهم و شانزدهم به ترتیب ۱/۳۱، ۱/۳۸، ۱/۴۳ و ۱/۴۵ گرم بر سانتی متر مکعب به دست آمد. با به کارگیری خاک اره مقدار وزن مخصوص ظاهری خاک در ترددهای یادشده به ترتیب به ۱/۲۲، ۱/۲۶، ۱/۳۱ و ۱/۳۲ گرم بر سانتی متر مکعب و با به کارگیری سرشاخه به ۱/۱۸، ۱/۲۱، ۱/۲۸ و ۱/۳۱ گرم بر سانتی متر مکعب رسید که موید عملکرد بهتر تیمار سرشاخه در کاهش کوبیدگی خاک بود. همچنین، درصد پوکی خاک مسیرهای تیمار شده با سرشاخه در هر دو عمق بیشتر از تیمار خاک اره بود و تفاوت معنی داری نیز با شرایط طبیعی نداشت. تیمار خاک اره بیشتر از تیمار سرشاخه توانست رطوبت خاک مسیرهای چوب کشی را حفظ کند. براساس نتایج، استفاده از مصالح پوششی در مسیرهای چوب کشی باعث کاهش اثرات مخرب عبور و مرور اسکیدر می شود.

کلیدواژه ها:

اسکیدر چرخ لاستیکی ، تیمارهای حفاظتی خاک ، درصد پوکی ، وزن مخصوص ظاهری