تاثیر تغییرات ساختار جنگل، بر جایگشت و تنوع گونه ای گلسنگ های پوست زی (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)

اگرچه مطالعات به­نسبت گسترده­ای در خصوص ساختار و مراحل تحولی جنگل در کشور صورت پذیرفته، اما در ارتباط با تغییرا­ت ساختار و چگونگی جایگشت عناصر گلسنگی در مراحل تحولی تاکنون مطالعه­ای انجام نشده است. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی تنوع گونه­ای و تعیین گونه­های معرف گلسنگ در مراحل مختلف تحولی در جنگل های طبیعی شمال ایران انجام شده است. در این پژوهش، پس از تفکیک مراحل تحولی در سری گرازبن جنگل آموزشی- پژوهشی خیرودکنار نوشهر، اقدام به نمونه­برداری (نوع و درصد) عناصر گلسنگی از تمامی پایه­های درختی با قطر بیش از ۴۰ سانتی­متر در هر مرحله تحولی با استفاده از قاب­های ۶۰×۴۰ سانتی­متری شده است.سپس با استفاده از شاخص­های متفاوت غنا، یکنواختی، تنوع و غالبیت، مقادیر هر یک از شاخص­ها در مراحل مختلف محاسبه و با استفاده از آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند.نتایج بدست آمده نشان داد مرحله تخریب در تمامی شاخص­های تنوع بجز غالبیت برگر – پارکر دارای بیشترین میزان مقادیر بوده و تفاوت معنی­داری را با سایر مراحل نشان داده است. همچنین نتیجه آنالیز تحلیل تطبیقی قوس­گیری شده (DCA) نشان می­دهد که طبقه­بندی مراحل تحولی بر اساس داده های پوشش عناصر گلسنگی منجر به شکل­گیری گروه­هایی با قابلیت تفکیک و تمایز نسبتا بالا می­شود. درنهایت بر اساس تحلیل گونه­های شاخص (IV) و با آزمون مونت کارلو مشخص گردید که از بین مجموع ۳۸ گونه شناسایی شده گلسنگ، هر یک از مراحل اپتیمال، صعود افزایش و تخریب به ترتیب با ۸، ۱۷ و ۱۳ گونه گلسنگ رابطه معنی­داری داشته و تعلق­پذیری خود را به هریک از این مراحل نشان دادند.

کلیدواژه ها:

گونه های شاخص ، مراحل تحولی ، غنا ، غالبیت ، یکنواختی ، آنالیز تحلیل تطبیقی قوس گیری