نگاهی تحلیلی در خصوص اثر تحریم های اقتصادی بر تجارت محصولات کشاورزی ایران

از سال ۱۳۸۷ و به بهانه فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران، تحریم های بی سابقه ای علیه کشور اعمال گردید که اثرات قابل توجهی در اقتصاد کشور برجای گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریم های هسته ای بر روابط، ترکیب کالاها، شرکا و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران است. برای این منظور از روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل داده های سری زمانی تجاری ایران استفاده شد. در این تحلیل چهار دوره پیش از تحریم (۱۳۸۶-۱۳۷۸)، دوره شروع و اعمال تحریم (۱۳۹۰-۱۳۸۷)، دوره تشدید تحریم (۱۳۹۳-۱۳۹۱) و دوره پساتحریم و پسا برجام (۱۳۹۵-۱۳۹۴) مورد بررسی قرار گرفت. داده های این مطالعه از گمرک جمهوری اسلامی ایران جمع آوری شد. نتایج مطالعه نشان می دهد تحریم ها بر صادرات کشاورزی اثر مثبت داشته ولی شرکای تجاری کشور را تغییر داده است. همچنین تحریم ها برخلاف انتظار منجر به کاهش واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی نشده است، اما روابط تجاری، مبادی وارداتی و شرکای تجاری را تغییر داده و در عین حال ترکیب کالاهای وارداتی تغییر نکرده است. همچنین بعد از شروع تحریم ها، تراز تجاری بخش کشاورزی رو به بهبود بوده است. براساس نتایج این مطالعه و تجربیات دوران پیش و پس از تحریم می توان یک نقشه تجاری برای آینده در مواجهه با تحریم ها و با رویکرد اقتصاد مقاومتی تدوین نمود.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: تحریم های اقتصادی ، پسا تحریم ، تراز تجاری ، شرکای تجاری ، بخش کشاورزی ، اقتصاد مقاومتی.