خاستگاه اندیشه سلفی جهادی و تکفیری در دوره معاصر

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 54

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHIC-54-2_005

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

پیدایش جنبش­های سلفی در دهه­های اخیر پرسش­هایی در حوزه­های سیاسی، اجتماعی و فکری برانگیخته است. ایدئولوژی مطرح شده از سوی رهبران این گروه ها، مبتنی بر بازگشت به اسلام راستین، موجب پرسش و جست وجو در باب نسبت میان اندیشه این گروه­ها با دین اسلام و کتاب و سنت پیامبر اکرم(ص) گردیده است. در این مقاله، عقاید این گروه­ها ریشه یابی و تبارشناسی خواهد شد و تا حدی به زمینه­های بروز این اندیشه­ها نیز می پردازیم. گرچه ریشه های سلفی گری را به دوران صدر اسلام باز می­گردانند، در مجموع این طرز فکر و عمل، زیر سایه اندیشه­های ابن­تیمیه قرار دارد. این مقاله، به روش توصیفی و تحلیلی تنظیم و در آن تنها به نمونه­هایی از جریانهای سلفی در سالیان متاخر اشاره شده است. از میان اندیشه­های موثر در شکل گیری سلفی گری، تنها به بررسی آراء مودودی و سیدقطب به اختصار پرداخته ایم.

کلیدواژه ها:

سلفی گری ابن تیمیه ، وهابیت ، سنوسیه ، مهدویه ، مودودی ، سیدقطب

نویسندگان

میرهادی حسینی

استادیار گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی

حسین مفتخری

استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی

ماجد صدقی

دانشجوی دوره دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه خوارزمی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوالخیر، عبدالرحمن، ذکریاتی مع جماعه المسلمین (التکفیر و الهجره)، الکویت: ...
  • احمدی، حمید، سیر تحول جنبش های اسلامی از نهضت سلفی ...
  • اسماعیل، محمود، سلفی ها، ترجمه حسن خاکرند و حجت الله ...
  • اعراب، ابراهیم، الاسلام السیاسی و الحداثه، مراکش: دارالبیضاء: افریقیا الشرق، ...
  • باروت- الجباعی- محمد- المدینی- عبدالهادی- جزمانی- البقالی، جمال- جادالکریم- ابراهیم- ...
  • بحرانی، مرتضی، احمد لطفی السید، جلد یازدهم، علیخانی علی اکبر ...
  • البستانی، فواد افرام، فرهنگ المعجم الوسیط (عربی- فارسی)، ترجمه محمد ...
  • بکری، توفیق احمد، محمد احمد المهدی، مصر، دار احیاء الکتب ...
  • بیومی، زکریا سلیمان، الاخوان­المسلمون بین عبدالناصر و السادات من المنشیه ...
  • پاکتچی، احمد، تعریف و رابطه دو مفهوم، مندرج در بنیادگرایی ...
  • پاکتچی، احمد، اصحاب حدیث، چاپ دوم، بنیاد دائره المعارف بزرگ ...
  • پاکتچی، احمد، اصحاب رای، چاپ دوم، بنیاد دائره المعارف بزرگ ...
  • پورسعید، فرزاد، بیداری اسلامی در جهان عرب، تهران: پژوهشکده مطالعات ...
  • الحمیدی، ابی بکر عبدالله بن الزبیر، اصول السنه، تحقیق مشعل ...
  • خدوری، مجید، گرایش­های سیاسی در جهان عرب، چاپ سوم، تهران: ...
  • حائری، عبدالهادی، ایران و جهان اسلام، مشهد، ناشرآستان قدس رضوی، ...
  • حاتمی و بحرانی، محمدرضا و مرتضی، دایره المعارف جنش­های اسلامی، ...
  • حسینی، مختار، برآورد استراتژیک مصر، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و ...
  • حورانی، البرت، تاریخ مردمان عرب، مترجم: فرید جواهرکلام، تهران: انتشارات ...
  • حنفی، حسن، الحرکات الاسلامیه فی مصر، بیروت: الموسسه اللاسمیه للنشر، ...
  • خسروی، غلامرضا، آراء مودودی، جلد چهاردهم، به نقل از علیخانی ...
  • دکمجیان، هرایر، جنبش های اسلامی معاصر در جهان عرب: بررسی ...
  • رضوانی، علی اصغر، سلفی گری در بوته نقد، تهران: موسسه ...
  • رجایی فرهنگ، اندیشه سیاسی معاصر در جهان عرب: از قرارداد ...
  • رنجبر شیرازی، نجاتی آرانی، فاطمی صدر، مصطفی، حمزه، امیر، جریان ...
  • زاهدی، سعید، ماضی استمراری: سلفی گری در جهان اسلام از ...
  • زریاب، عباس، ابن­تیمه، دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد سوم، تهران: ...
  • زهرالدین، صالح، الحرکات و الاحزاب الاسلامیه و فهم الآخر، بیروت: ...
  • زین­العابدین، محمد سرور، جماعه المسلمین، الطبعه الرابعه، لندن: دارالجابیه، ن. ...
  • سبحانی، جعفر، سلفی گری در آیینه تاریخ، قم: توحید، ۱۳۹۲ ...
  • سلطانی­فرد، محمدحسین، ریشه­ها و تاریخچه اصول­گرایی در مصر، تهران: دفتر ...
  • سوزنگر، سیروس، سیدقطب، جلد چهاردهم، به نقل از علیخانی علی­اکبر ...
  • سیداحمد، رفعت، قرآن و سیف، الطبعه الثانیه، قاهره: مکتبه مدبولی، ...
  • شریف حیدری، محمد، جستارهایی در نقد و بررسی جریان سلفی ...
  • شیرودی، مرتضی، جنبش ها و نهضت های سیاسی معاصر، قم، ...
  • صابری، حسین، تاریخ فرق اسلامی، چاپ هشتم، تهران: سازمان مطالعه ...
  • الطبسی، نجم الدین، السلف و السلفیون، الطبعه الثالثه، قم: ذکری، ...
  • صلابی، علی محمد، تاریخ الحرکه السنوسیه فی افریقیه، بیروت: دارالمعرفه، ...
  • ضیایی و رفیعی، رحمت الله و حمیدالله، کالبدشکافی عقاید وهابیت، ...
  • عبدالحمید، صائب، ابن تیمیه فی صورته الحقیقه، بیروت: الغدیر للدراست ...
  • عبدی­پور، حسن، جریان شناسی سلفی گری معاصر، قم: انتشارات مولف، ...
  • العجم، رفیق، موسوعه مصطلحات ابن تیمیه (حجه الاسلام)، بیروت: مکتبه ...
  • عرب، محمدحسن، فرهنگ نمونه (القاموس الحدیث)، تهران: فرهنگ مکتوب، ۱۳۹۰ ...
  • علی زاده موسوی، سیدمهدی، سلفی گری و وهابیت، قم: انتشارات ...
  • عزیزی و قره­زاده شربیانی، بهروز و فرهاد، پژوهشی پیرامون وهابیت، ...
  • عنایت حمید، سیری در اندیشه سیاسی عرب، چاپ ششم، تهران: ...
  • عنایت، حمید، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاء الدین ...
  • علی زاده موسوی، سیدمهدی، سلفی گری و وهابیت، قم: انتشارات ...
  • علیخانی، علی اکبر، محمد عبدالوهاب، اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، مجموع ...
  • علیخانی، علی اکبر، ابن­تیمیه، اندیشه سیاسی متفکران مسلمان، مجموع مقالات، ...
  • غلامی، رضا، تاریخ خلافت مدرن: تب خلافت داعش، دامس، القاعده، ...
  • فراتی، عبدالوهاب، رهیافتی به علم سیاست و جنبش­های اسلامی معاصر، ...
  • الفرج، عبدالسلام، الجهاد: الفریضه الغایبه، ن.م، ن.ل، ۱۹۸۱ ...
  • القدال، محمد سعید، الامام المهدی: محمد احمد بن عبدالله، بیروت: ...
  • کردفانی، اسماعیل عبدالقادر، سعاده المستهدی بسیره الامام المهدی، بیروت: دارالجیل، ...
  • کوپل، ژیل، پیامبر و فرعون، مترجم: حمید احمدی، چاپ سوم، ...
  • لاپیدوس، آیرا ماروین، نگاهی تاریخی به جنبش های اسلامی معاصر، ...
  • مبروک، محمدابراهیم، حقیقه العلمانیه و الصراع بین الاسلامیین و العلمانیین، ...
  • مودودی، ابوالعلاء، اسلام و جاهلیت، ترجمه سیدغلامرضا سعیدی، تهران: کتاب ...
  • مودودی، ابوالعلاء، اندیشه های اسلامی در سخنان امام ابوالاعلی مودودی، ...
  • مودودی، ابوالعلاء، برنامه انقلاب اسلامی، غلامرضا سعیدی، اصفهان: خرد، بی ...
  • مودودی، ابوالعلاء، الجهاد فی سبیل­الله، بی­جا: الاتحاد الاسلامی العالمی للمنظمات ...
  • مودودی، ابوالعلاء، مرزهای عقیده یا ایدئولوژی اسلامی، جواد هشترودی، تهران: ...
  • مودودی، ابوالعلاء، منهاج الانقلاب الاسلامی، تعریب: مسعود الندوی، ن.م: دارالفکر، ...
  • موسی، محمدیوسف، ابن تیمیه، القاهره: مکتبه مصر، ۱۹۶۲ ...
  • نبوی، سیدعبدالامیر، حسن­البناء، جلد چهارم، به نقل از حاتمی محمدرضا ...
  • هیکل، حسنیین، پاییز خشم، مترجم: محمدکاظم موسائی، تهران: امیرکبیر، ۱۳۶۳ ...
  • نمایش کامل مراجع