ارزیابی تولید توت فرنگی گلخانه ای به روش هیدروپونیک بر اساس شاخص های زیست محیطی، اکسرژی و امرژی برای بهبود پایداری

در این مطالعه تولید توت فرنگی گلخانه ای به روش هیدروپونیک در شهرستان ساوجبلاغ از نظر تبعات زیست محیطی ناشی از مصرف نهاده های کشاورزی، شاخص تقاضای اکسرژی و امرژی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از شاخص های ارزیابی با استفاده از روش IMPACT ۲۰۰۲+ در نرم افزار Simapro بدست آمد. نتایج نشان داد که کود فسفات (P۲O۵) با حدود ۸۹ درصد بیش ترین تاثیر را بر بخش اثر استخراج منابع دارد. طبق محاسبات انجام شده حاصل از وزن دهی، دسته خسارت انسان دارای بیش ترین مقدار و دسته کیفیت زیست بوم دارای کم ترین مقدار خسارت بود. احتراق سوخت دیزل و الکتریسیته به ترتیب با مقادیر mPt ۶۸/۴۳ و mPt ۱۷/۳۲، دارای تاثیر به سزایی در خسارت سلامت انسان بودند. بر اساس شاخص اکسرژی نیز، منابع تجدیدناپذیر فسیلی با سهم حدود ۹۹ درصد و مقدار ۴E+۰۹/۱ مگاژول بر تن، بیش ترین تقاضای اکسرژی تجمعی را به خود اختصاص دادند. همچنین بر اساس نتایج، بیش ترین امرژی در تولید محصول مربوط به نیروی کار انسانی با مقدار (sej/ha) ۱۶E+۷۳/۱ و پس از آن بیش ترین مقادیر امرژی به ترتیب مربوط به آب آبیاری با مقدار (sej/ha) ۱۶E+۳۶/۱ و گاز شهری معادل (sej/ha) ۱۵E+۳۶/۵ محاسبه شد. بر اساس نتایج حاصل، پیشنهاد می گردد که با به کارگیری روش های نوین مدیریت گلخانه بر مبنای مصرف بهینه نهاده های کشاورزی اثرات زیست محیطی ناشی از تولید توت فرنگی را کاهش و پایداری تولید این محصول را افزایش داد.

کلیدواژه ها:

اثرات زیست محیطی ، ارزیابی چرخه زندگی ، امرژی ، پایداری ، توت فرنگی