اوقات فراغت و جنسیت: تاملی بر تجربه زیسته دانشجویان دختر دانشگاه شیراز

هدف: هدف هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجربه زیسته دانشجویان دختر از اوقات فراغت بود. روش­: روش پژوهش نیز پدیدارشناسی انتخاب شد. مشارکت­کنندگان بالقوه پژوهش، دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بودند که با نمونه­گیری هدفمند ۲۳ نفر از آنها مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گرداوری داده­ها، مصاحبه ­نیمه­ساختار­یافته بود و برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تکنیک تحلیل مضمون استفاده شد. یافته­ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که جهت گیری فراغتی فردمحور،  محدودیت ساختارهای جامعه بر فراغت، بسترهای فراغتی تبعیض آمیز، عدم امنیت در گذران اوقات فراغت و جهت گیری اقتصاد محور فراغت، مضامین اصلی در الگوهای فراغتی دانشجویان دانشگاه شیراز را شکل می­دهند. براساس یافته های پژوهش، تمایل به انتخاب فراغت غیرفعال و جهت گیری های فراغتی آزادانه و انتخابی، عواملی هستند که جهت گیری فراغتی فردمحور، را توضیح می دهند. جنبه­های مذهبی، محدودیت های عرفی-فرهنگی و محدودیت های ساختار سیاسی، به عنوان محدودیت ساختارهای جامعه بر الگوهای فراغت، شناسایی شده اند. تخصیص امکانات نابرابر، محدودیت در تنوع فراغت و نگاه فرهنگی، بسترهای فراغتی تبعیض­آمیز هستند که فراغت آنها را شکل می دهد. عدم امنیت ذهنی- ساختاری و  عدم امنیت مکانی و زمانی، محدویت دانشجویان دختر را از عدم امنیت در گذران اوقات فراغت درک پذیر می کنند. همچنین تمایز طبقاتی و جهت دهی فراغتی نیز جهت گیری اقتصادمحور فراغت دانشجویان را معرفی می کند. با توجه به نتایج پژوهش به سیاستگذاران فرهنگی و فراغتی توصیه می­شود تا اقدامات مورد نیاز را جهت رفع موانع ساختاری و ذهنی شکل گرفته در بین دانشجویان در حوزه فراغت،  انجام دهند تا در این زمینه احساس تبعیض در بین دختران کاهش یابد.

کلیدواژه ها:

جنسیت ، اوقات فراغت ، تجربهزیسته ، ساختارهای فراغت ، دانشجویان ، آموزش عالی