اندازه گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره وری زیر بخش زراعت ایران با روش ناپارامتری (با تاکید بر محصول هندوانه آبی)

این مقاله اقدام به اندازه­گیری کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و بهره­وری تولیدگنندگان هندوانه آبی ۱۲ استان کشور با روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده­ها(DEA) و شاخص مالم کوئیست طی سال­های ۸۹- ۱۳۸۴ کرده است. برای این منظور از روش نهاده محور با سه نهاده و یک ستانده استفاده شده است. نتایج نشان داد که متوسط کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی تولیدکنندگان هندوانه آبی استان­های کشور در خلال سال­های ۸۹- ۱۳۸۴، ۴/۷۹% است. متوسط کارایی تخصیصی و اقتصادی نیز به­ترتیب ۹/۷۵ و ۵/۶۱% است و این نشان از این دارد که تولیدکنندگان هندوانه آبی در استان­های منتخب کشور در سطح مناسبی از کارایی­های مذکور قرار ندارند. از میان استان­های منتخب در محاسبه­ی بهره­وری، ۴ استان به­طور متوسط رشد مثبت و  استان­های دیگر رشد منفی بهره­وری در خلال سال­های ۸۹- ۱۳۸۴ را تجربه کرده­اند. به­طوری­که با بررسی رتبه­ای بهره­وری استان­ها، مشاهده شد که استان سیستان و بلوچستان و استان همدان به­ترتیب بیشترین و کمترین میزان بهره­وری را در مقایسه با سایر استان­ها در تولید هندوانه آبی دارند. از طرفی با بررسی مقادیر بهره­وری استان­ها مشاهده شد که علت مقادیر مناسب یا نامناسب بهره­وری در استان­های منتخب کشور بیشتر از ناحیه­ای تغییرات کارایی فنی بوده است.   طبقه ­بندیJEL:C۲۳, C۶۱, D۲۴, O۵۷

کلیدواژه ها:

کارایی فنی ، تخصیصی ، اقتصادی ، هندوانه آبی ، تغییرات کارایی فنی