شبیه سازی رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از نرم افزار آب شناسی SRM (مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیز سدکارده)

در این تحقیق، بده ی روزانه ی جریان ناشی از ذوب برف در حوضه ی آبخیز سد کارده، به عنوان یکی از منابع مهم تامین کننده ی آب در شهرستان مشهد، شبیه سازی گردید. اطلاعات آب سنجی و آمار بده روزانه از ایستگاه آبسنجی سد کارده  برای یک دوره ی  ۱۷ ساله استخراج شد. فراسنج های هواشناسی بارندگی و دما نیز از اطلاعات نزدیکترین ایستگاه های موجود در حوضه شامل گلمکان، مشهد و قوچان به دست آمدند. متغیرهای گیتاشناسی مانند: مساحت، متوسط ارتفاع وزنی هر طبقه ارتفاعی، و درصد مساحت هر جهت جغرافیایی با استفاده از شبیه رقومی ارتفاع  و نقشه های پستی و بلندی۲۵۰۰۰ام به دست آمده و به شبیه معرفی شدند. به منظور برآورد سطح پوشش برف از شاخص NDSI و تصاویر ماهواره ی لندست ETM+ سال آبی ۱۳۷۹-۱۳۸۰ استفاده شد. نتایج نشان دادند که بهترین مقدار x و y  (ضرایب معادله ی فروکش جریان) شبیه سازی شده به ترتیب ۷۹/۰ و ۰۸۴/۰ بوده که پس از معرفی به شبیه، توانست آب نگار جریان روزانه را بر اساس اطلاعات سال آبی مربوطه، با تطابق مناسبی با مقادیر واقعی، شبیه سازی نماید. در ارزیابی نرم افزار ، مقادیر ضریب همبستگی و درصد تفاضل حجمی به ترتیب ۹۱/۰ و ۲۱/۰ به دست آمدند. حجم رواناب محاسباتی ۸۷۶/۴ میلیون مترمکعب، مینگین و بده ی محاسباتی ۲۱۲/۰ متر مکعب بر ثانیه برآورد گردید، که با توجه به حجم روانآب مشاهداتی ۸۸۶/۴ میلیون مترمکعب، نشان دهنده ی انطباق خوب شبیه با مقادیر اندازه گیری شد. علاوه برآن، از بین فراسنج های معرفی شده به مدل، بیشترین میزان حساسیت نسبت به تغییر ضریب رواناب، پوشش برف و ضریب فروکش جریان بوده که با مورد واسنجی قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

نرم افزار SRM ، شبیه سازی بده ی روانآب ، تغییرات سطح پوشش برف ، تصاویر ماهواره ای