کنکاشی در نقوش تزئینی شمعدان های فلزی دوره تیموری

دوره تیموری یکی از مهمترین دوره ها در فلزکاری اسلامی است که یکی از نمونه های آن ، شمعدان های نفیس با تزئینات بسیار ظریف و باکیفیتی است که به وفور از این دوره به دست آمده و هم اکنون در موزه های سراسر دنیا نگهداری می شود. در این تحقیق سعی بر آن است تا با بررسی نمونه های این شمعدان ها ، فرم و تزئینات آن ها را مطالعه کرده و ویژگی ها و شاخصه های این شمعدان ها مورد تحلیل قرار گیرد. همچنین رابطه نقوش مورد استفاده در این شمعدان ها با کارکرد آن ها مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت . انتظار می رود در راستای این پژوهش ، با استفاده از اطلاعات موجود در کتب مختلف ، منابع اینترنتی و مطالعات میدانی ، به سیر تحول نقوش ، تزئینات و فرم این نمونه ها پرداخته شود و چگونگی تاثیرات دیگر هنرها در این آثار مورد ارزیابی قرار بگیرد. با توجه به مطالعات انجام شده در این پژوهش ، این نتیجه حاصل می­شود که اکثر شمعدان های فلزی این دوره از جنس برنج و با تکنیک ریخته گری ساخته شده اند . فرم پایه تمامی این نمونه ها به شکل مخروط ناقص است و در اواخر دوره تیموری ساخت شمعدان دوسر ، به ویژه شمعدان با سر اژدها، در ایران رایج شده است . این نمونه ها ، برای زیبایی بیشتر با تکنیک های مرصع کاری ، سیاه قلم و قلع زدن به صورت چند رنگ تزئین شده اند و بدنه این شمعدان ها با هیئت و گره بندی های هندسی تقسیم و اکثرا با نقوش تزئینی گیاهی ، هندسی ، انسانی و حیوانی به طرز زیبایی آراسته شده اند . این شمعدان ها در آثار نگارگری آن دوره به خوبی دیده می شوند که سندی بر کاربرد فراوان آن ها در زندگی روزمره مردم آن دوره است .اهداف پژوهش:۱. بررسی تزئینات و نقوش شمعدان ها در دوره تیموری.۲. رابطه نقوش و کتیبه های مورد استفاده در شمعدان ها با کارکرد آن ها.سوالات پژوهش:۱. چه نوع فرم و تزئیناتی در شمعدان های دوره تیموری به کار رفته است؟۲. چه نسبتی بین نقوش و کتیبه های به کار رفته روی شمعدان ها و کارکرد آن وجود دارد؟

کلیدواژه ها:

شمعدان‍های فلزی ، فلزکاری تیموری ، نقوش تزئینی