جستاری پیرامون هنر خط در بیعه نامه نویسی عهد قاجار با تکیه بر (بیع نامه قلعه حسن خان)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 72

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-20-51_003

تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1402

چکیده مقاله:

بیع نامه ها یکی از اسناد مهم تاریخی و اداری دوره قاجار محسوب می شوند. این آثار علاوه بر ارائه اطلاعات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی از مظاهر مهم هنر خوشنویسی نیز به شمار می آیند. آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد بیع نامه قلعه حسن خان مربوط به خدیجه سلطان دختر الله وردی میرزا فرزند فتحعلی شاه است که قریه­ حسن آباد در فاصله ۲۰ کیلومتری تهران به سمت کرج را به مصطفی قلی­خان مقدم میرشکار پسر امیرخان سردار دولو در عوض مال المصالحه معین واگذار کرده است. دیگری سند وقفی خریدار آن مصطفی قلی خان میرشکار مقدم است. پژوهش حاضر براساس روش تحقیق تاریخی با رویکرد تطبیقی، تحلیلی مبتنی بر بیع نامه و وقف نامه قلعه حسن خان انجام شده است، استنتاخ بیع نامه برای اولین بار صورت گرفته است و در آرشیو هیچ کدام از ادارات مربوطه نبوده است. با مطالعه تطبیقی میان بیع نامه و وقف نامه قلعه حسن خان نه تنها وجوه افتراق میان دو سند مزبور کشف شد، بلکه زمینه های تاریخی انسداد توسعه سیاسی و اقتصادی قلعه حسن‎خان به رغم فرصت های مناسب منطقه آشکار شد.اهداف پژوهش: شناسایی و وجوه افتراق و استنتاخ میان بیع نامه و وقف نامه در منطقه قلعه حسن خان.بررسی وجوه خطی بیع نامه قلعه حسن خان.سوالات پژوهش: عوامل اعتقادی به چه صورت در مکاتبات و اسناد عصر قاجار مکتوب می شود؟بیع نامه قلعه حسن خان دارای چه مختصات خطی است؟

کلیدواژه ها:

قلعه حسن خان ، قاجار ، مصطفی قلی خان میرشکار ، وقف ، موقوفه

نویسندگان

علی تیموری

دانشجوی دکتری تخصصی، گروه تاریخ، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محمد کلهر

استادیار گروه تاریخ، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آل داود، علی. (۱۳۷۱). نامه های امیرکبیر به انضمام رساله ...
  • اجلالی، فرزام. (۱۳۷۳). بنیان حکومت قاجار نظام سیاسی ایلی و ...
  • احمدیان، فرهاد. (۲۰ مرداد ۱۴۰۰) شهر قدس ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (۱۳۶۸). مرآه البلدان. ج۴، تصحیح و تحشیه: ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (۱۳۶۷). تاریخ منتظم ناصری. ج۳، تصحیح: دکتر ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (۱۳۶۷). مراه البلدان. ج۲، ج۳، تصحیح و ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (۱۳۶۳). المآثر و الآثار، چهل سال تاریخ ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (۱۳۴۵). روزنامه خاطرات. تهران: انتشارات امیرکبیر ...
  • رضوانی، تهران، دنیای کتاب اعتماد مقدم، فرخ. (۱۳۴۹). خاندان مقدم. ...
  • انوری، حسن. (۱۳۵۵). اصطلاحات دیوانی دوره غزنوی و سلجوقی. تهران: ...
  • افشار، ایرج. (۱۳۶۳). سفرنامه عتبات ناصرالدین شاه قاجار، تهران: انتشارات ...
  • باران چشمه، (۱۷ فروردین ۱۴۰۰) تهران، سازمان اوقاف و امور ...
  • بامداد، مهدی. (۱۳۶۲). شرح حال رجال ایران. ج ۵، ۴، ...
  • بدیعی، پرویز. (۱۳۷۸). یادداشت های روزانه ناصرالدین شاه (۱۳۰۰-۱۳۰۳ ق). ...
  • پاپلی یزدی، محمدحسین. (۱۳۶۷). فرهنگ آبادی ها و مکا ن ...
  • پاولویچ، م. (۱۳۵۷). سه مقاله درباره انقلاب مشروطه ایران. ج۳، ...
  • تیموری، علی. (۱۳۹۱). سیری در روند تاریخی وقف (با تکیه ...
  • دیوان بیگی، احمد. (۱۳۶۴). حدیقه الشعرا. ج۱، تصحیح دکتر عبدالحسین ...
  • راستگو، محمدرضا. «وکلای موقوفه میرشکار. (۱۳۸۷)، وبلاگ رسانه بیدار ...
  • رزم آرا، حسین علی. (۱۳۲۸). فرهنگ جغرافیای ایران. جلد ۱، ...
  • رضاقلی میرزا. (۱۳۴۶). سفرنامه رضاقلی میرزا. به کوشش اصغر فرمانفرمائیان ...
  • رضایی، امید. (۱۳۸۸). «سهمی از وقف جهت خرید و استکتاب ...
  • رضایی، امید. (۱۳۸۵). «آقا سید صادق مجتهد سنگلجی و نوشتجات ...
  • رضایی، امید. (۱۳۹۰). «مجموعه مشیر دیوان»؛ قباله‎های مربوط به سال ...
  • حسینی شیرازی، فضل الله. (۱۳۷۹) تذکره خاوری. تصحیح: میرهاشم محدث، ...
  • خان محمدی، علی اکبر. (۱۳۷۲). «روش کار با اسناد خطی». ...
  • خسروی، خسرو. (۱۳۵۵). جامعه‎شناسی روستایی ایران. چ۲، تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • سایت گردشگری ایران، تپه کاووسیه قدس (۱۳۸۷) ...
  • سومر، فاروق. (۱۳۷۱). نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه ...
  • شیبانی، میرزا ابراهیم. (۱۳۶۶). منتخب التواریخ. تهران: انتشارات علمی ...
  • شریفی، رامین. (۱۳۸۸). سبزه الماس نگاهی به روند شکل گیری ...
  • غلامی جلیسه، مجید. (۱۳۸۹). «موقوفات بر پایه مخطوطات». فصلنامه میراث ...
  • فرجی، احمد. (۱۳۹۵). دایره المعارف شهرستان شهریار. تهران: نشر لاهیجی ...
  • فراهانی منفرد، مهدی. (۱۳۷۸). «منصب کلانتر و چند سند در ...
  • فرید، امیر. (۱۴۰۱). «شیوه های مرسوم شکسته نویسی در دوره ...
  • قائم مقامی، جهانگیر. (۱۳۹۴). مقدمه­ای بر شناخت اسناد تاریخی. ج۲، ...
  • قاضی ها، فاطمه. (۱۳۸۹). گزارش شکارهای ناصرالدین شاه قاجار (۱۲۸۱- ...
  • کیهان، مسعود. (۱۳۱۱). جغرافیای مفصل ایران. ج۳، تهران: کتابخانه ابن ...
  • کلهر، محمد. (۱۳۹۳). جستاری پیرامون جنبش شیخ عبیدالله شمدینی. تهران: ...
  • کیانی، محمد یوسف؛ کلایس، ولفرام. (۱۳۶۲). فهرست کاروانسراهای ایران. تهران: ...
  • لسان الملک سپهر، محمدتقی. (۱۳۷۷). ناسخ التواریخ. به اهتمام جمشید ...
  • محبوبی، جمشید. (۱۳۷۰). نگاهی به تاریخ و جغرافیای میاندوآب تکاب ...
  • محمود میرزا قاجار. (۱۳۴۶). سفینه‎المحمود. به کوشش عبدالرسول خیام پور، ...
  • محمود میرزا قاجار. (۱۳۹۴). گلشن محمود. تصحیح: میرهاشم محدث، تهران: ...
  • مروارید، یونس. (۱۳۷۲). مراغه (افرازه رود) از نظر اوضاع طبیعی، ...
  • مرتضوی، مرضیه. (۱۳۹۲). «وقفنامه ای مربوط به محله سنگلج تهران». ...
  • مشعشعی، غلامرضا. (۱۳۹۱). احوال و آثار درویش. تهران: کتابخانه موزه ...
  • معلم حبیب آبادی، محمدعلی. (۱۳۵۷). مکارم الآثار. ج۱و۲، اصفهان: اداره ...
  • مقدم، فرهاد. (۱۳۸۸). گذار ایل مقدم از گذار تاریخ کرج. ...
  • مقدم، کیوان، «تاریخ قلعه حسن خان از زبان مالکان آن»، ...
  • هلاکو میرزا. (۱۳۴۴). مصطبه خراب، تصحیح عبدالرسول خیام پور. تبریز، ...
  • نمایش کامل مراجع