مقایسه تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روان شناختی و امید در مردان مبتلا به نارسایی قلبی

مقدمه: فرایند درمان و عوارض نارسایی قلبی همراه با تنش، مشکلات خلقی، اضطرابی و احساس ناامیدی در مبتلایان است. نظر به اهمیت سلامت روان شناختی و امید در مقابله با پیامدهای بیماری و تاثیرگذاری درمان های مبتنی بر ذهن آگاهی بر آنها، هدف این پژوهش مقایسه تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی روان شناختی و امید در مردان مبتلا به نارسایی قلبی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری سه ماهه بود. ۴۵ نفر از مردان ۳۵ تا ۵۵ سال مبتلا به نارسایی قلبی مرحله ی B شهر اصفهان، به صورت هدفمند انتخاب و در سه گروه ۱۵ نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) با روش تصادفی ساده جای گذاری شدند. داده­ها با مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-۴۲) لویبوند و لویبوند (۱۹۹۵) و مقیاس امید اسنایدر و همکاران (۱۹۹۱) در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری جمع­آوری شدند. مداخلات برای گروه های­ آزمایش اجرا شد. گروه کنترل مداخله ای نداشت. تحلیل داده­ها با آزمون تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان دهنده ی تفاوتی معنادار برای افسردگی، اضطراب، استرس و امید در دو گروه نسبت به گروه کنترل در پس­آزمون و پیگیری بودند (۰/۰۵˂P). بین تاثیر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی (۰/۰۰۵=P)، اضطراب (۰/۰۳۴=P) و امید (۰/۰۰۷=P)، تفاوتی معنادار مشاهده شد اما بین تاثیر دو مداخله بر استرس (۰/۴۵۱=P) تفاوتی معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: هر دو مداخله در مردان مبتلا به نارسایی قلبی افسردگی، اضطراب و استرس را کاهش و امید را افزایش دادند. بنابراین پیشنهاد می شود در مراکز درمانی همراه با درمان های پزشکی رایج به عنوان مداخلاتی مکمل اجرا شوند و برای مشکلات اضطرابی اولویت با به کارگیری شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و برای مشکلات امید، خلقی و افسردگی، اولویت با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باشد.

کلیدواژه ها:

Acceptance and Commitment Therapy ، Heart Failure ، Hope ، Mindfulness-Based Cognitive Therapy ، Psychological Distress ، امید ، پریشانی روان شناختی ، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ، نارسایی قلبی