بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و موسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت)

تعیین مالکیت اختراعات حاصل از پژوهش های انجام شده در دانشگاهها و موسسه های پژوهشی ، بنا به دلایل مختلفی از جمله لزوم تجاری سازی هر چه بیشتر اینگونه اختراعات  ، در عین فراهم کردن انگیزه لازم در مخترعان ، موضوع سیاستگذاری در حوزه حقوق مالکیت فکری بوده است . در این خصوص ، چهار ساختار مالکیت متفاوت پیشنهاد شده است : ۱) مالکیت دانشگاه ۲) مالکیت مخترع ۳) ورود به قلمرو اموال عمومی و ۴) مالکیت مشترک مخترع و دانشگاه .  در این مقاله  ابتدا ، هر یک از مدل های پیشنهادی  تعریف و  تجربه سایر کشورها در خصوص آنها بیان می شود.  سپس به منظور ارائه ساختار مالکیت متناسب با عدالت ،  به معرفی اجمالی معیارهای سه گانه عدالت  توسط ارسطو ، جرمی بنتام و جان راولز  پرداخته می شود و تطابق هر یک از این مدل ها ی مالکیت موجود با معیارهای سه گانه عدالت سنجیده می شود. در نهایت با توجه به لزوم تعیین موردی شخصی که امکان بیشتری برای تجاری سازی اختراعات دارد ،  مدل تلفیقی با عنوان " مالکیت دانشگاه با حق انتخاب مالکیت توسط مخترع " پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

Inventions from universities and research institutions ، commercialization ، university ownership ، professor's privilege tradition ، joint ownership ، public domain ، justice ، اختراع های دانشگاهی و موسسه های پژوهشی ، تجاری سازی ، مالکیت دانشگاه ، سنت امتیاز استادی ، مالکیت مشترک ، قلمرو اموال عمومی ، عدالت