تجزیه و تحلیل پتانسیل سیل خیزی و تولید رواناب حوضه آبخیز سد شهید رجایی ساری بر اساس GIS و رویکرد سنجش از دور

هدف این مطالعه تجزیه و تحلیل پتانسیل سیل­ خیزی و تولید رواناب حوضه آبخیز سد شهید رجایی ساری بر اساس GIS(Geographic Information System) و رویکرد سنجش از دور است. در این مطالعه سنجش فرسایش ­پذیری خاک بر اساس مدل جهانی هدررفت خاک با پارامترهای ورودی فرسایندگی باران، فرسایش ­پذیری خاک، فاکتورهای توپوگرافی: طول و درجه شیب، مدیریت پوشش اراضی، عملیات حفاظتی انجام شد. بدین منظور قبل از تولید نتایج این فاکتورها در ابتدا داده­ های ورودی از جمله DEM (Digital Elevation Model)، شیب، لایه زمین­ شناسی، لایه کاربری زمین، بارش، خاک، شاخص پوشش گیاهی تهیه شد و الگوی توزیع مکانی آن­ها در محدوده مورد مطالعه توصیف و تحلیل شد. نتایج نشان داد شدت فرسایندگی باران در نواحی شمال غربی محدوده مورد مطالعه بیشتر از بقیه بخش ­های آن است. مقادیر فاکتور پوشش اراضی در اراضی جنگلی متراکم و نواحی بدون فرسایش، صفر و نزدیک به صفر و در اراضی با فرسایش ­پذیری بالاتر شامل مراتع تخریب یافته و کوه های بدون پوشش گیاهی و نسبتا لخت تا ۴۲/۰ بود. بخش هایی از جنوب و جنوب غربی حوضه بیش از ۹۰۰۰ تن در هکتار در سال فرسایش داشت. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که در سطح اطمینان ۹۹ درصد ارتباط بین پتانسیل سیل خیزی منطقه با فاکتور فرسایش خاک از نظر آماری مستقیم و معنادار است. نتیجه­ گیری کلی حاکی از آن است که تکنیک­ های سنجش از دور و GIS در صورت تلفیق با مقادیر سنجش میدانی پارامترهای مورد مطالعه، می­تواند در حوضه مطالعات محیط ­زیستی رشته مهندسی عمران کاربرد­های زیادی داشته باشد.

کلیدواژه ها:

GIS ، رواناب ، سنجش از دور ، فرسایش خاک