ارزیابی تاثیرات فروش تراکم بر مفهوم خط آسمان درشهر خوی با استفاده از محاسبه شاخص SVF

با رشد شتابان شهرنشینی در سال های معاصر ایران، شاهد گسترش بیش از پیش شهر ها و افزایش نرح ساخت وساز در آنها هستیم. ازجمله مسائل و چالش های مطرح در شهر های امروزی فقدان توانایی مسئولان و مدیران شهری در کنترل تراکم ارتفاعی و تعادل فضایی است. امروزه احداث ساختمان های بلندمرتبه و نامتناسب موجب ناهمگونی ساختار کالبدی شهرها و رعایت نشدن مقررات و ضوابط شهرسازی گردیده است. بنابراین در پژوهش حاضر تاثیرات احداث ساختمان های بلندمرتبه خارج از ضوابط و مقررات مصوب طرح جامع، بر روی تغییرات مفهوم خط آسمان بررسی شده است. در این تحقیق از روش کتابخانه ای، پیمایش میدانی، و روش ثبت ارزش ها و هویت های بصری بهره گرفته شده است. از نرم افزار آرک مپ برای تحلیل های دوبعدی و از نرم افزار سیتی انجین و آرک سین و اسکچ آپ پرو برای شبیه سازی ارتفاعی، ارزیابی ظرفیت مناسب فضای شهری و شکل قابل قبول ساختمان ها و کالبد شهری، و تحلیل های مورد نیاز استفاده شده است. محدوده های مورد مطالعه از بافت جدید با قدمت کمتر از ۲۰ سال، بافت میانی با قدمت حدود ۵۰ سال، و بافت قدیمی با قدمت بیش از ۵۰ سال (از هسته اولیه شهر) انتخاب شده اند. ارزیابی نتایج به دست آمده از مدل سازی سه بعدی نشان می دهد تراکم فروشی در بافت قدیم برابر۴/۲٪ ، در بافت میانی ۴/۳٪، و در بافت جدید ۸/۸٪ است که میانگین شاخص رویت پذیری خط آسمان یا SVF در آن محدوده ها به ترتیب ۷۰٫۶۳، ۴۶٫۴۵ و ۶۴٫۱۴٪ است. تحلیل نتایج کلی به دست آمده تایید کردند که خط آسمان شهرهای معاصر از الگوی خاصی پیروی نمی کند. همچنین در این پژوهش، دلیل خط آسمان نسبتا نامنظم ناشی از تراکم فروشی بالا، نحوه تراکم دهی، و پهنه بندی ارتفاعی آن محدوده بیان می شود. ازاین رو تدوین قوانین ارتفاعی و پایبندی به اجرای آنها به منظور نیل به انضاط فضایی و همچنین خوانا شدن خط آسمان ضروری است.

کلیدواژه ها:

خط آسمان ، مدلسازی سه بعدی ، شاخص رویت پذیری خط آسمان (SVF) ، برنامه ریزی شهری ، شهر خوی