پیامدهای قیام صاحب الزنج بر امنیت و نظم اجتماعی خوزستان

صاحب ­الزنج در سال ۲۵۵ ق در اطراف بصره و در جوار خوزستان با شعار نجات بردگان بر علیه خلافت عباسی قیام نمود. او با طرح برخی آرمان­های عدالت محور و با تکیه بر خشونت، قیام خود را آغاز نمود و به مدت ۱۵ سال در برابر خلافت مقاومت نمود. در این مدت خوزستان نیز به طور مستمر در معرض فعالیت­های وی بود. سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که پیامدهای قیام زنگیان که با شعارهای عدالت محور انجام پذیرفت بر امنیت و نظم اجتماعی خوزستان چه بود؟این پژوهش از نوع پژوهش تاریخی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی انجام گردید. یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن است که با وجود طرح برخی شعارهای دینی، نجات بردگان زنگی، اجرای عدالت و سرنگونی خلافت عباسیان از جانب صاحب­الزنج اما رویکرد اصلی او پس از آغاز شورش و موفقیت­های اولیه،­ تحمیل خواسته­هایش با تاراج و کشتار بی­رحمانه مردم به ویژه ساکنان شهرها بود. در این میان روستاها و شهرهای خوزستان بارها توسط زنگیان مورد یورش بی رحمانه قرار گرفتند، اموال مردم غارت شد، بسیاری از آنان به قتل رسیدند، برخی به بردگی گرفته شده و اقشار دیگری از ترس از خانه­های خود گریختند. ماحصل فعالیت زنگیان در خوزستان پایمال شدن جان و مال مردم خوزستان و نابودی امنیت و نظم اجتماعی این ناحیه بود. ضمن این که با حضور آنان دیگر قدرت­های رقیب نیز برای مبارزه با زنگیان به خوزستان یورش برده و ناامنی را در این منطقه افزایش دادند.

کلیدواژه ها:

نظم اجتماعی ، امنیت ، صاحب الزنج ، خلافت عباسی ، خوزستان