شناسائی و تحلیل عوامل موثر بر حکمرانی آب در ایران

مشکلات مربوط به منابع آبی کشور تنها ناشی از محدودیت منابع نبوده و بخش مهمی از آن مدیریتی است. هرگونه تغییر رویه و اصلاح خط مشی در حوزه چارچوب ها و فرآیندهای مدیریتی مرتبط با موضوع آب، نیازمند اتخاذ رویکردی چندجانبه و میان رشته ای در سیستم های مختلف است. در ادبیات موضوع، حکمرانی آب پاسخگوی رویکرد جامع چندبعدی به موضوع مدیریت آب می باشد. این پژوهش که برمبنای هدف، کاربردی و برپایه یک چارچوب کلان نظری و با بکارگیری روش تحقیق ترکیبی؛ شامل ابتدا روش کیفی تحلیل مضمون با کدگذاری و تشکیل شبکه مضامین از قوانین بالادستی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان و سپس روش کمی دیمتل بر اساس تکنیک مقایسه زوجی، به بررسی ساختارمند عوامل موثر بر حکمرانی آب در ایران می پردازد. نتایج بدست آمده به تفکیک ابعاد مختلف، شامل مدیریت و سیاست گذاری، حقوقی و قانونی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و محیط زیستی، میزان تاثیرگذاری متقابل هر حوزه را معین نمود و نشان داد که کارآمدی قوانین آب (بعد حقوقی-قانونی)، لزوم برخورداری از خط مشی ها و سیاست گذاری های کلان (بعد سیاست گذاری و مدیریت) و نقش نهاد سیاست در حوزه های آبی (بعد سیاسی)، دارای بیش ترین تاثیرگذاری بر سایر عوامل بودند و نتیجه گیری می گردد که خط مشی های اصلی در نظام فعلی حکمرانی آب در کشور می بایست براساس آنها تدوین گردد.

کلیدواژه ها:

حکمرانی آب ، حکمرانی محیط زیست ، خط مشی زیست محیطی ، خط مشی گذاری ، روش تحقیق ترکیبی