توسعه اقتصادی مناطق حاشیه نشین از طریق مولدسازی دارایی ها (مطالعه موردی محله فرحزاد)

رشد فقر و حاشیه­نشینی در اثر توسعه نامتوازن منطقه­ای از مهم­ترین مشکلات شهرنشینی در کشور در طول پنج دهه گذشته بوده است و دولت به علت مشکلاتی که در زمینه تامین اعتبار با آن گریبان­گیر است، فاقد توانایی لازم برای مداخله حداکثری در این مسئله است. رویکردهای جدید نیز مداخله از بالا به پایین دولت را در این زمینه نادرست می دانند و بر لزوم مشارکت اجتماعی و اقتصادی ساکنین در این محدوده­ها در فرایند بازآفرینی و توانمندسازی، تاکید دارند. در این مقاله در راستای مولدسازی دارایی­ها در محله فرحزاد با محوریت شهرداری تهران، رویکردهای توانمندسازی، وام خرد، تامین امنیت تصرف و رسمی­سازی دارایی­ها برای استخراج راهبردها، سیاست­ها و اقدامات پیشنهادی بررسی شده است. اطلاعات موردنیاز برای این پژوهش از طریق پرسش نامه جمع­آوری شد و با استفاده از نرم افزار SPSS و آنالیز SWOT تجزیه وتحلیل شد. براساس یافته­های این مقاله، غیررسمی بودن سکونتگاه­ها و مهارت اندک و مشاغل غیررسمی، اصلی­ترین موانع مولدسازی دارایی­های ساکنین هستند. در این راستا، استفاده از راهبرد وقف ۹۹ ساله زمین، توسعه مشاغل با اولویت رستوران داری و تفریحات با توجه به وجود بسترهای مناسب گردشگری محله، ایجاد بازارچه های فروش حمایتی با توجه به وجود ذخایر مناسب زمین های شهری برای توسعه و حمایت از مشاغل حرفه ای، استفاده از پتانسیل نهادهای خیریه و مردم نهاد و نهادهای محلی ازجمله شورایاری و سرای محله، برای آموزش فنی و حرفه ای مشاغل، تشکیل تعاونی های شغلی و اعتمادسازی و آگاهی بخشی درباره فرایندهای وام دهی خرد، استفاده از قراردادهای اجاره به شرط تملیک تجهیزات کسب وکار برای رفع تهدید استفاده غیرهدفمند از وام خرد، توصیه می­شود.

کلیدواژه ها:

امنیت تصرف ، حاشیه نشینی ، رسمی سازی ، مولدسازی ، وام خرد