نقد اسطورهشناختی مجموعه کتاب »تازهها و طرفه ها« (البدائع و الطرائف ) از جبران خلیل جبران

مجموعه »تازهها و طرفه ها« (البدائع و الطرائف ) جبران خلیل جبران از جمله آثار دوره اول قلم فرسایی اوست . این اثر پیش از اثر معروف و نمادین پیامبر نوشته شده است و خود از منظر کهن الگویی درخور توجه و در شکل گیری کهن الگوی پیامبر تاثیرگذار بوده ا ست ؛ اما تاکنون پژوهشی این اثر را از دیدگاه ا سطوره شناختی بررسی ننموده ا ست . رویکرد ا سطوره ای در خوانش این مجموعه نقش بسیار مهم و اساسی دارد؛ بنابراین شناخت روایت های اسطورهای و درک معانی سمبلیک صورتهای ازلی آن، در دریافت درونمایه این اثر موثر ا ست . نتایج پژوهش اسطوره شناختی این اثر نشان می دهد که جبران خلیل جبران در مجموعه »تازهها و طرفه ها« (البدائع و الطرائف ) از چهار رویکرد اسطوره شناختی بهره برده است :۱.اسطورهسازی جدید و دگرگونکننده: در قطعه ادبی »مراحل هفت گانه « که علاوه بر توجه به کهن الگوی »سایه «، از عدد هفت که در اصل برای سیر مراحل تکامل استفاده می شود، برای نشاندادن مراحل جمود، انفعال، سقوط و تباهی استفاده می نماید. ۲.توجه به جنبه ای خاص از اسطورهها: در داستان »درباره سالی بی مانند در تاریخ « به معنای زندگی برای شرح ا سطوره آتش و به ا سطوره خور شید، برای شرح تکامل در دا ستان »ارم ستوندار« ا شاره می شود. ۳. کهن الگوهای آنیما (سازنده یا ویرانگر)، آنیموس، سفر (هجرت)، پیر دانا، سایه ، گردش دورانی (آفرینش / تدفین / مبارزه برای رهایی / انواع مرگ/ یافتن همراه/ ستیز با عناصر زیانبار درونی و بیرونی / اندیشه گری / مکان خلاق/ حالت های تسخیر و گرفتار ارواح خبیثه شدن) در پانزده زیرمجموعه دیگر کتاب »تازهها و طرفه های او نشان می دهد که رسیدن انسان به کمال وجودی اش (همراهی »من « با »خود= « خودیابی ) و مبارزه با نیروهای مخرب برای دستیابی به آن، مسئله ای است که بر ناخودآگاه اسطورهای این داستانها و قطعات ادبی حاکم است . ۴.رمزگشایی اسطورهای از آنیما توسط شخصیت اصلی داستان »کشتی ای در مه .«

کلیدواژه ها:

اساطیر ، زبان نمادین ، کهن الگو ، جبران خلیل جبران ، تازهها و طرفه ها.