ارزیابی کلان جایگاه و اهمیت برنامه های امنیت غذایی و امنیت آبی در اسناد بالادستی چهار دهه اخیر کشور

برنامه ­ریزی ­های راهبردی که در قالب اسناد بالادستی به تصویب مراجع ذی صلاح می ­رسند، نشانگر مناسبی برای بیان سیاست­ های هر کشوری هستند. با بررسی بخشی از آنها، راهبرد­های کشور مربوط به امنیت آب و غذا را می­ توان دریافت. برای بررسی موضوعات اشاره شده بیش از ۵۰ سند در سه حوزه اصلی آب، محیط زیست و کشاورزی شناسایی شد. مجموع اسناد احصاء شده، شامل اسناد بالادستی در حوزه آب و کشاورزی بودند و بطور صریح یا غیرصریح به امنیت غذا و آب مربوط می­ شدند. با استفاده از تحلیل کمی فراوانی و نتایج به دست آمده از آن مورد بررسی گرفتند. ابتدا اسناد بالادستی احصاء شده به ۴ محور، ۱۴زیرمحور و ۳۶ مولفه تقسیم شد. سپس میزان تکرار آنها در اسناد معرفی شده ارزیابی گردید و دریافت­ شد. بالاترین میزان توجه سیاست گذار به ترتیب به محور "سیاسی- اداری- حقوقی" و محور "اجتماعی- اقتصادی" بوده است. با استفاده از تحلیل فراوانی بخش­ هایی که از نظر قانون­ و سیاست­ گذار حائز اهمیت بوده است دریافت شد. در ادامه با نتایج بدست آمده از بخش مذکور چگونگی توجه قانون­ گذار و سیر تحولات در زمان در راهبردها مورد بررسی قرارگرفت، که از سه دوره زمانی؛ (الف) اول ۱۳۵۸-۱۳۸۰، (ب) دوم ۱۳۸۱-۱۳۹۰ و (ج) سوم ۱۳۹۱-۱۴۰۰ تشکیل شده­ است. روند تغییرات میزان توجه قانون و سیاست­ گذار به محورهای مورد بررسی را نشان می ­دهد. در این سیر زمانی توجه سیاست و قانون­ گذاران از یک محور خاص (سازمانی اداری حقوقی) به توجه یکنواخت و یک ­اندازه به کلیه محورهای مورد بررسی تغییر کرده که این امر نشان دهنده تحول مثبت در امر سیاست­ گذاری منابع آب و کشاورزی (غذا) است.

کلیدواژه ها:

اسناد بالادستی ، امنیت غذا ، امنیت آب ، تحلیل فراوانی