ارزیابی برخی شاخصهای فیزیولوژیک و عملکرد دانه در ژنوتیپهای جوزراعی و جو وحشی در شرایط تنش کمبود آب

ارقام بومی و گونه های خویشاوند وحشی گیاهان زراعی منابع ارزشمندی برای بهبود ژنتیکی گیاهان زراعی هستند. به منظور بررسی برخی از شاخصهای فیزیولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپهای جو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سی و چهار ژنوتیپ شامل پانزده رقم اصلاح شده جو زراعی، نه رقم بومی جو زراعی از گونه Hordeum vulgare و ده ژنوتیپ وحشی جو از گونه Hordeum spontaneum در دو سطح آبیاری مطلوب و تنش کمبود آب در مرحلهی ظهور سنبله با سه تکرار در گلخانهی تحقیقاتی بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. تجزیه واریانس اختلاف معنیداری بین ژنوتیپها برای محتوای نسبی آب، محتوای آب اولیه، محتوای آب برگ، آب خارج شده از برگ بریده شده و عملکرد دانه نشان داد. تنش کمبود آب موجب کاهش معنیدار محتوای نسبی آب، محتوای آب اولیه، محتوای آب برگ، آب خارج شده از برگ بریده شده و عملکرد دانه جو شد. در شرایط آبیاری نرمال رقم زراعی ریحان دارای بیشترین مقادیر محتوای نسبی آب، محتوای آب اولیه، محتوای آب برگ و رقم زراعی جنوب دارای بیشترین عملکرد دانه بود. در شرایط تنش کمبود آب رقم بومی TN-02-6707 دارای بیشترین مقدار محتوای نسبی آب، رقم بومی TN-02-6514 دارای بیشترین مقدار محتوای آب اولیه و محتوای آب برگ ورقم بومی TN-02-6426 دارای بیشترین عملکرد دانه بود. در بین ژنوتیپهای ارزیابی شده ژنوتیپ وحشی TN-02-758 و رقم بومی TN-02-6733 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار آب خارج شده از برگ بریده شده بودند. ارقام زراعی و ارقام بومی به طور معنی داری نسبت به ژنوتیپهای وحشی از عملکرد دانه بیشتر و مقدار آب خارج شده از برگ بریدهشده کمتری برخوردار بودند.

کلیدواژه ها:

ا Hordeum vulgare ، Hordeum spontaneum ، شاخصهای فیزیولوژیک ، عملکرد دانه