نقش «انصاف» در تکمیل قرارداد

انصاف، یکی از اصول کلی حقوق است که در صورت بروز اختلاف میان متعاقدین معامله به تنهایی و یا با دیگر منابع حقوقی (قانون، کنوانسیون، عرف و ... ) برای رفع منازعه ارجاعی به قاضی یا داور، مورد استناد قرار می گیرد و اختلافات فیمابین بر اساس همین اصول کلی حقوقی، منطبق با ماده 3 قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 حل و فصل می گردد .در حقوق ایران، دادرس نمی تواند در تکمیل قراردادها 2 به طور مستقیم به «انصاف»3 یا اجرای همراه با «حـسن نیـت» عقـد اسـتناد کنـد زیرا قانون مدنی ایران از انصاف به طور صریح نام نبرده است . اصـل‬ ‫هدایت کننده او در این زمینه عوامل داخلی قرارداد برای تفسیرقرارداد « اجرای قصد مشترک» دو طرف است و هرگاه نتواند به آن دست یازد، به عوامل خارجی تکمیل کننده قرارداد از قبیل عرف و عادت و قانون روی می آورد. ولی نبایـد نقـش‬ ‫واقعی و پنهانی این انصاف را در تکمیل قرارداد نادیده گرفت. دادرس می تواند آنچه را رفتار انسانی همراه با حسن نیت می بیند، با عنوان شرط ضمنی در قرارداد اعمال و با رعایت انصاف از تحریف قرارداد بدور ماند.بعضی انصاف را مترادف عدالت دانسته اند و برخی آن را از عدل تفکیک کرده اند.

کلیدواژه ها:

تکمیل قرارداد ، عوامل داخلی قرارداد ، عوامل خارجی قرارداد ، عدل ، انصاف