بررسی عملکرد انواع بادگیر ها بر اساس رابطه فضایی با بخش داخلی بنا (نمونه موردی: معماری اقلیم گرم و خشک، شهر یزد)

فضاهای موجود در بناهای سنتی کویری ایران هر یک به دلایلی به وجود آمده اند که نحوه و میزان استفاده از آنها درفصول مختلف سال خود بیانگر علت وجود آنهاست. این فضاها عمدتاً با رویکرد اقلیمی طراحی شده اند. برخی از اینفضاها محل اصلی زیستن و برخی نیز مکان قرار گیری خدمات پشتیبان فضاهای زیست می باشند. با نگاهی به بافت مجتمع های زیستی در می یابیم که استفاده از انرژی های تجدید پذیر مانند آفتاب، باد و غیره از دیر باز مورد توجه انسان بوده است. یزد یکی از شهر های کویری که در منطقه اقلیمی گرم و خشک ایران قرار گرفته است و از دیر باز، معماران این دیار ازروش های مختلف برای همسازی با این شرایط نا مساعد بهره جسته اند و یکی از این ابداعات، استفاده از بادگیر بود که به عنوان یک سیستم سرمایشی ایستا، تهویه مطبوع را با استفاده از انرژی تجدیدپذیر باد فراهم آورده است. بادگیر بهعنوان بارزترین نمونه تهویه طبیعی ساختمان در معماری سنتی ایران محسوب می شود و سبب سهولت تهویه طبیعی در شهر ها و روستاهای کویری گردیده است. با این رویکرد، این پ ژوهش در جهت بررسی انواع بادگیر ها بسته به شرایطاقلیمی و تاثیر آنها بر فضاهای داخلی بنا که در تابستان از وزش باد برای کشاندن هوای خوش به درون ساختمان و ازعکس العمل نیروی مکش برای راندن هوای گرم و آلوده استفاده شده شکل گرفته است. شایداین توضیح لازم نباشد که چون باد به مانع یا دیواره پره های درونی بادگیر برخورد، ناچار به فرود آمدن می شود ولی عرض این نکته لازم است کهشکاف های دیگر بادگیر که پشت به جهت وزش باد دارند هوای آلوده و گرم را بدست باد می سپارند و کار هواکش و دستگاه مکنده را انجام می دهند در نتیجه کار بادگیر بخصوص در شهر های گرم مرکزی و پیرامون کویر بقدری اساسی و از روی حساب بوده که به جرات می توان ادعا کرد علم و فن امروز هم، با همه پیشرفت و توسعه ای که دارد نتوانسته وسیله ای بهتر را جایگزین آن سازد.