بررسی تزیینات بنای مسجد جامع فریومد

فریومد از جمله مناطقی است که در دوره حاکمیت خوارزمشاهیان اهمیت و اعتبار کسب نمود. مسجد فریومد به عنوان یک الگوی سبک معماری خراسانی محسوب میگردد که به سبک دو ایوانی معروف است. ویژگیها و عناصر تزیینیمسجد فریومد در یک نگاه کلی به این شرح میباشد: ایوانهای بلند که یکی از مشخصات معماری دوره خوارزمشاهیان بوده و نزدیکی بیش از حد آنها به هم باعث ایجاد یک فضای کم وسعت گردیده است. نداشتن منار درطرفین ایوانها،استفاده از خط کوفی تزیینی و نسخ متمایل به ثلث برای قوسها، وجود تزیینات هندسی، اسلیمی و ختایی که با مواد و مصالح مختلف )گچ، گل پخته بدون لعاب، کاشی های فیروزهای رنگ( اجرا شده، بهرهگیری از طرحهای متنوع و متفاوت وتکرار نقشها، تلفیق روشها و تکنیکها حتی در قسمتهایی که تغییری در نوع تزیینات ایجاد نشده، از مهمترینویژگیهای تزیینات این بنا است. این مسجد کتیبههایی به خط کوفی و نسخ دارد که در نوع خود کمنظیر است. گچبریهای بسیار ظریف و گرهچینیهای ماهرانهای که در نهایت استادی و دقت کار شده نیز زینت بخش قسمتهایمختلف بنا است که در مورد آن به تفضیل شرح داده شده است. هدف از این پژوهش معرفی و شناسایی تزیینات غنی این بنا جهت شناخت و استفاده طراحان در زمینههای مختلف هنری است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و موردکاوی و با استفاده از منابع کتابخانهای، مشاهدات و بررسیهای میدانی، عکاسی و ترسیم انواع نقوش آجرکاری و گچبری با کمکنرمافزارهای کامپیوتری انجام گرفته است.

کلیدواژه ها:

مسجد جامع فریومد ، گچبری ، گرهچینی ، تزیینات