بازشناسی عوامل موثر در استقرار و شکل گیری بافت روستا (مطالعه موردی: بافت تاریخی روستای عباس آباد شاهرود)

مهمترین سهم از محیط های بومی متعلق به سکونتگاه هایی است که در قالب روستا پدید آمده اند. روستاها به عنواناولین شکل از حیات جمعی انسان در یک عرصه طبیعی متاثر از عوامل مختلف اقلیمی، اقتصادی و... می باشند هدفاین مقاله بررسی تاثیرپذیری کیفیت استقرار و شکل گیری بافت تاریخی روستای عباس آباد شاهرود از عوامل مختلفطبیعی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است این تحقیق به روش تحلیلی- توصیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی و مصاحبه حضوری با ساکنان روستا صورت گرفته و در زمره پژوهش های کیفی است در مقاله حاضر ابتدا عواملموثر بر استقرار و شکل گیری بافت سکونتگاه های روستایی به طور عام برشمرده شده و سپس مهمترین الگوهای اثرگذاربر بافت تاریخی روستای عباس آباد مورد مداقه قرار گرفته است. روستای عباس آباد به لحاظ برخورداری از شرایط خاصبه عنوان مصداقی زنده معرفی شده است؛ من جمله ناامنی منطقه در گذشته های دور، موقعیت استراتژیک روستا ومجاورت با راه کاروان رو و محدودیت هایی که ناحیه کویری برای زندگی ساکنان در پی دارد یافته های تحقیق حاکی ازآن است که ساختار کالبدی این روستا و اصلا چرایی شکل گیری و تداوم حیات در آن متاثر از این عوامدل است: نظامدفاعی و تامین امنیت ساکنان، نظام آبرسانی جهت دستیابی به آب مورد نیاز، نظام ارتباطی و ارایه خدمات به کاروانیاناین ها در کنار سایر عوامل اثرگذار، بافت تاریخی با هویت و واجد ارزشی بر جای گذاشته که بدون توجده به هر یک ازآنها استقرار و تداوم حیات روستای تاریخی عباس آباد امکان پذیر نبوده است.

کلیدواژه ها:

استقرار روستا ، شکل گیری روستا ، نظام دفاعی ، نظام آبرسانی ، نظام ارتباطی