نقش رجوع ضمیر به برخی افراد عام

گاهی پس از عام که به حسب ظاهر موضوع حکمی قرار گرفته ضمیری می آید٬ و توسط دلیل بیرونی یقین حاصل می شود که این ضمیر به برخی افراد آن رجوع می کند٬ آنگاه این پرسش مطرح می شود که آیا رجوع ضمیر به برخی افراد عام موجب تخصیص آن می گردد یا عموم عام همچنان به قوت خود باقی است اصولیان در مواجهه با دو ظهور که در مسیله وجود دارد٬ به طور عمده سه نظریه ی متفاوت ارایه داده اند که هر یک نتیجه خاص فقهی را به بار می آورد: 1- تقدم اصاله العموم و تصرف در ناحیه ی ضمیر 2- رفع ید از اصالهالعموم و قول به جاری نشدن استخدام 3- توقف در مقام نظر و رجوع به اصول عملیه در مقام عمل نوشتار حاضر با مطالعه تطبیقی نظرات مختلف را تبیین و بررسی کرده و در نهایت نظریه ی دوم را تقویت و آن را اختیار می کند.

کلیدواژه ها:

ضمیر ، رجوع ، اصاله العموم ، اصاله عدم الاستخدام ٬ رفع ید