برآورد ظرفیت آب قابل استفاده خاک در اراضی کشاورزی استان اصفهان

یکی از جوانب اصلی توسعه ملی و منطقه‌ای، توسعه پایدار در بخش کشاورزی می‌باشد. توسعه پایدار کشاورزی بر پایه افزایش تولید گیاهان بخصوص در واحد سطح، با رعایت جنبه‌های زیست‌محیطی و استفاده بهینه از منابع آب و خاک استوار است. رطوبت قابل استفاده، یکی از مهم‌ترین متغیرهای خاک است که در بیان قابلیت دسترسی گیاه به آب و مطالعات مدیریت منابع آب و خاک کاربرد زیادی دارد. روش‌های سنتی اندازه‌گیری رطوبت قابل استفاده خاک طولانی و پر زحمت و پر هزینه است. در سالهای اخیر تلاش‌های فراوانی برای برآورد غیرمستقیم این ویژگی خاک انجام گرفته است که استفاده از توابع انتقالی از جمله این روشها است. در این روش رطوبت قابل استفاده خاک با استفاده از خواص دیگر که اندازه‌گیری آن آسانتر و کم‌هزینه تر و رایج‌تر است مانند فراوانی نسبی ذرات، مواد آلی و میزان سنگریزه برآورد می‌شود. در این تحقیق ظرفیت رطوبت قابل استفاده خاک در مناطق عمده کشاورزی استان اصفهان آن به کمک توابع انتقالی برآورد گردید و نقشه پراکنش جغرافیایی آن بکمک نرم‌افزار ILWIS ترسیم شد. میانگین ظرفیت آب قابل استفاده خاکهای مورد بررسی 3/12 سانتیمتر در متر و حداکثر آن 4/22، حداقل 7، میانه 9/11 و انحراف معیار 8/2 بوده است. در کل‌ می‌توان گفت حداقل در برخی اراضی کشاورزی استان اصفهان از نظر ظرفیت آب قابل استفاده، خاک با محدودیت مواجه است. مدیریت منابع آب و خاک در مقیاس محلی و ملی و غلبه بر بحران خشکسالی در استان اصفهان نیازمند داشتن اطلاعات کافی از رفتار متفاوت خاک مناطق مختلف و جانمایی کاربری‌های متناسب با شرایط اکولوژیکی و خاک برای هر منطقه می‌باشد. استفاده از نقشه‌های موضوعی و تجزیه و تحلیل جغرافیایی ویژگیهای خاک و ترکیب آن با لایه‌های مربوط به دیگر عوامل اکولوژیکی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و ارایه نتایج بصورت نقشه با مقیاس متناسب برای کاربران محلی و تصمیم‌گیران منطقه‌ای و ملی توسعه پایدار در بخش کشاورزی را ممکن می‌کند