بررسی تطبیقی نگاره در راه اورشلیم و نگاره معراج اثر سلطان محمد با تاکید بر پیامبر ص ، جبرییل و براق

روایت قرآنی معراج پیامبر ص رایج ترین مضمون شیعی در حوزه نگارگری ایرانی- اسلامی است که همواره بستری مناسب برای خلاقیت هنرمندان نگارگر ایرانی را فراهم نموده است. نگاره در راه اورشلیم از معراج نامهشاهرخی که در دوره ی تیموری مصور شده و نگاره ی معراج اثر سلطان محمد،که در دوره ی صفوی منقوش شده، رقعه هایی بی نظیر در عرصه هنرهای دینی محسوب می شوند،که ضمن بهره مندی از اسلوب نگارگریزمانه ی خود، دارای عناصر تصویری شامل: پیامبر ص ، جبرییل و براق می باشند. لذا در این مقاله سعی در پاسخ دادن به این مسیله است که هر دو نگاره دارای چه عناصر ساختاری مشترک و عوامل شیعی تاثیر گذار برساختارهای مشترک این دو نگاره کدامند. ابتدا طبق تحقیقات اسنادی و کتابخانه ای، دو نگاره از دو دوره متفاوت انتخاب و از حیث ساختار و ترکیب بندی و سپس عوامل شیعی تاثیرگذار بر این ساختارهای مشترک همچون بینش نگارگر در مورد نور محمدی و انسان کامل بررسی شد. مقاله ی حاضر به روش توصیفی - تحلیلی در پی دست یابی به وجوه اشتراک و افتراق ساختاری و عوامل شیعی تاثیرگذار در هر دو نگاره است. یافته هایاین تحقیق نشان می دهد که در هر دو نگاره، نور محمدی است که در بینش شیعی فیض مطلوب انسان کامل است و این انسان کامل در وجود پیامبر ص به یک شکل، اما در دو اثر متبلور شده است.

کلیدواژه ها:

معراج ، پیامبر ص جبرییل ، براق ، نگاره