بررسی پایداری در معماری بومی و سنتی ایران (نمونه های موردی ماسوله و اورامان تخت)

پیشرفت صنعت و تکنولوژی به ویژه از قرن نوزدهم به بعد شرایطی را فراهم آورد که معماران با تکیه بر آن از توجه خود نسبت به شرایط آب و هوایی و اقلیمی و همچنین منابع انرژی فاصله گرفتند. امروزه بحث پایداری علاوه بر معماری و حفظ منابع انرژی پا را فراتر گذاشته و جنبه های متفاوت از علوم و زندگی بشررادربرگفتهاست. توجه به محیط زیست، منابع انرژی و حفظ آن ها برای آیندگان از مباحث مورد توجه در سطوح بین الملل است، از این رو نتایج بحران های امروزی در این زمینه ها ما را به سمت استفاده از راهکارهای معماری پایدار ازجمله طراحی و جهت گیری بر اساس اقلیم و استفاده از مصالح بوم آورد سوق می دهد. نمونه های بومی معماری ایران که کاملا با مفاهیم معماری پایدار مطابقت دارند هرچند نمیتوانند پاسخگوی نیازهای گوناگون جامعه امروزی باشند، اما با بررسی ویژگی های آنان و شناخت و استفاده از آن اصول می توان به ساخت و ساز پایدار و همراستا با طبیعت دستیافت. در این مقاله نمونه هایی از معماری سنتی و بومی ایران یعنی ماسوله و هورامان تخت که دارای معماری پلکانی می باشند و از مصادیق معماری پایداراند، مورد بررسی قرار گرفته اند و سعی بر آن شده است که راهکارهای مورد استفاده در آن ها شناسایی شود، که چگونه یک سبک معماری در دو اقلیم متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است و به خوبی جوابگوی نیازهای استفاده کنندگان بوده است. روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه ای یعنی استفاده از کتب، مقالات و سایت های معتبر می باشد که در نهایت با مطالعه ی میدانی منطقه هورامان تخت جمع بندی نهایی صورت گرفته است. نتیجه ی کلی بدست آمده از این تحقیق استفاده از شرایط اقلیمی، جهت گیری، توپوگرافی و مصالح بومی موجود در محیط جهت ساخت و ساز بناها برای عدم ایجاد تغییر و تخریب در محیط زیست می باشد، که این موارد به روشنی از مصادیق معماری پایدار در معماری بومی و سنتی ایران می باشد.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار ، معماری سنتی و بومی ، معماری پلکانی ، معماری پایدار