گزینش الگوی بهینه زراعی پایدار با تاکید بر محدودیت منابع آبی مطالعه موردی: شهرستان کوزران در استان کرمانشاه

یکی از مهمترین هدفهای مدیران و برنامه ریزان زراعی بهینه سازی کاربرد منابع و نهاده های تولیدی و طراحی الگوی کشت مناسب میباشد. هدف از این پژوهش، گزینش الگوی بهینه زراعی شهرستان کوزران در استان کرمانشاه با استفاده از مدلهای برنامه ریزی خطی متعارف، آرمانی قطعی و آرمانی فازی در جهت رسیدن به هدفهای پنج گانه شامل حداکثر کردن بازده برنامهای، حداقل کردن هزینه های سرمایه گذاری نقدی، حداقل کردن مصرف آب، حداقل کردن مصرف کودهای شیمیایی و حداقل کردن مصرف سموم شیمیایی با تاکید بر محدودیت منابع آبی در بخش کشاورزی میباشد. همچنین بدین منظور با استفاده از داده های هزینه تولید محصولات زراعی استان کرمانشاه در سال زراعی 1391-92، مدلی کلی برای شهرستان کوزران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از مدل برنامه ریزی آرمانی فازی نسبت به دیگر مدلها نتایج بهتری ارایه میکند، زیرا میتوان به طور همزمان به تحقق هدفهای پنجگانه دسترسی پیدا کرده و فازی کردن مدل انعطاف پذیری مدل را بالا برده است. به طوریکه در این الگو برای سال زراعی 1392-93 بازده برنامهای به میزان 5 درصد نسبت به میزان کنونی افزایش و هزینه های سرمایه گذاری نقدی، مصرف آب، مصرف کودهای شیمیایی و مصرف سموم شیمیایی به ترتیب به میزان 12/27، 5/29، 12/92 و 5 درصد کاهش یافته است. همچنین اجرای الگوی زراعی پیشنهادی، افزون بر رسیدن به هدفهای پنجگانه با کمترین تغییرات ممکن در الگوی کنونی کشت منطقه از هدر رفتن 5267160 مترمکعب آب در این منطقه جلوگیری میکند.

کلیدواژه ها:

منابع آب ، الگوی بهینه ، زراعت ، برنامه ریزی آرمانی فازی ، کوزران