بررسی تعیین بهترین روش برآورد سیلاب در طراحی سازه های آبی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز ماسوله رودخان)

وقوع سیل در یک منطقه همراه با بروز خسارات جانی و مالی زیادی است. بنابراین مطالعه پیرامون این موضوع ضروری است تا بتوان با ایجاد یک مدیریت کارا و توانمند تا حدود زیادی وقوع سیل را کنترل و یا مهار کرد. از این رو داشتن اطلاعات هیدرولوژیکی کافی در این خصوص لازم است. با توجه به محدودیت آمار لازم در این زمینه، استفاده از مدلهای شبیه ساز هیدرولوژیکی در نظر گرفته میشود. یکی از این گونه مدلها مدل HEC-HMS است که قابلیت شبیه سازی بارش–رواناب را با توجه به خصوصیات یک حوضه دارد. در این پژوهش حوضه آبخیز ماسوله رودخان در استان گیلان با توجه به اهمیت آنها در زمینه کشاورزی و نیز دارا بودن اطلاعات مورد نیاز، برای ارزیابی روشهای مختلف شبیه سازی رواناب در نرم افزار-HEC HMSانتخاب شد. بر مبنای بهترین روش شبیه سازی رواناب، سیلاب طراحی سازه های آبی برا ی استفاده در حوضه مورد مطالعه برآورد شد. بر اساس نتایج حاصل از صحت سنجی و به طور میانگین، روش کلارک با مقدار RMSE برابر 3/67 بهترین روش در شبیه سازی بارش-رواناب در حوضه بود. مقدار میانگین RMSE در دو روش اشنایدر و SCS به ترتیب 4/9 و 5/64 به دست آمد. در نهایت، دبی اوج سیلاب با دوره بازگشت 100 سال برای حوضه ماسوله رودخان برابر86/3 مترمکعب بر ثانیه به دست آمد. نتایج این پژوهش می تواند در طراحی سازه های آبی در منطقه مورد مطالعه کاربرد داشته باشد.

کلیدواژه ها:

مدل HEC-HMS ، شبیه سازی ، فرایند بارش-رواناب ، سیلاب طراحی سازه های آبی