بررسی نقش معماری مجتمعهای فرهنگی تفریحی بر ارتقای تعاملات و نشاط اجتماعی نمونه موردی: طراحی باغ زندگی در محور یزد-تفت

فعالیتهای فرهنگی و تفریحی جمعی در فضای شهری میتواند یکی از مهمترین بسترهای ایجاد تعاملات اجتماعی و ارتقای سطح فرهنگی و نشاط جامعه باشد. این فضاها نقش عمدهای در برقراری ارتباط افراد با یکدیگر و زندگی شهری دارند و همچنین میتوانند بستری جهت حضور اقشار مختلف جامعه و خلق رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و خاطرات جمعی باشند و منجر به شکلگیری فضاهایی پویا و به دنبال آن امنیت اجتماعی، سلامت روانی، نشاط، تنوع اقتصادی و فرهنگی و ارتقای حیات جمعی شوند. وظیفه معماری یک فضای عمومی، افزایش میزان حضور انسان و همبستگی بین آنها میباشد، اما آنچه درواقع شاهد آن میتوان بود،کاهش روابط انسانی و ارتباطات چهره به چهره و نیز افزایش قدرت فناوری میباشد. شرایط زندگی امروز، دوری از طبیعت و تخریب آن، پیامدهای جسمانی، روانی و اجتماعی تلخی برای انسان به همراه داشته است. نادیده گرفتن ارزشهای اجتماعی، فرهنگی و هویتی در فضاهای عمومی سبب شکل گیری فضاهای مردمگریز شده است. میزان موفقیت فضاهای شهری با میزان استفاده از فضا و حضور انسان در آن متناسب است. در واقع معماری باید در پی افزایش تعاملات اجتماعی و نشاط و همبستگی انسانها باشد. کیفیت عرصه های عمومی یکی از مهمترین معیارها در تشکیل فضاهایی جهت رشد اجتماعی افراد و پویایی شهرهاست. تاثیر و اهمیت بنا و ساخت وساز به این دلیل است که هر چند انسان در ابتدا خالق آن است، اما در ادامه این بنا بر رفتار و فرهنگ وی و به تبع آن بر جامعهای تاثیر میگذارد که در آن زندگی میکند. به عبارت دیگر، تناسبات فضایی مختلف منشا تاثیراتی بر انسانها و جوامع انسانی است یا به تعبیری، معماری هم فرهنگساز و هم زادهی فرهنگ است. باغ زندگی مجموعهای فرهنگی تفریحی میباشد که در محور یزد-تفت طراحی شده است. هدف از این پژوهش بررسی نقش معماری فضاها بر ارتقای تعاملات و نشاط اجتماعی، رفع نیازهای فرهنگی و تفریحی مردم، توجه به ارزشهای اجتماعی و فرهنگی و هویتی، افزایش روابط و مشارکت افراد و بررسی معیارهای کالبدی و معنایی مجتمعهای فرهنگی تفریحی به منظور افزایش اجتماعپذیری و نشاط استفادهکنندگان میباشد. در طراحی باغ زندگی پیوندی کالبدی با هدف ارتقای روابط اجتماعی برقرار میگردد. در این پژوهش روش تجزیه و تحلیل اطلاعات بصورت ترکیبی از اطلاعات کتابخانهای و مشاهدات میدانی و بررسی نمونه های منطبق با مفاهیم نظری و تبدیل این مفاهیم به معماری میباشد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که نوع معماری بکاررفته در مجتمع های فرهنگی تفریحی و رعایت معماری متناسب با کاربری فضاها درارتقای تعاملات و نشاط اجتماعی موثر میباشد.

کلیدواژه ها:

طراحی معماری ، مجتمع های فرهنگی تفریحی ، تعاملات اجتماعی ، نشاط اجتماعی ، فضاهای عمومی ، یزد