قراردادهای نفتی با تاکید بر منافع ملی

منافع ملی، مفهوم وسیعی است که تنها به معنای حفظ استقلال ملی و تمامیت ارضی نیست و ممکن است حیطه وسیعی کهشامل دستیابی به انرژی، منابع مواد خام، فناوری جدید، توسعه اقتصادی و... را نیز در خود، جای دهد. انواع منافع ملی عبارتنداز : وحدت ملی، امنیت ملی و قدرت ملی. عوامل تهدید کننده منافع ملی به عوامل داخلی و خارجی تقسیم می شوند. عواملداخلی تهدید کننده عبارتند از : عدم هماهنگی و تعادل میان سه جنبه نظامی، سیاسی و اقتصادی منافع ملی. عوامل خارجیتهدید کننده منافع ملی را می توان به تهاجم نظامی، توطیه و تهاجم فرهنگی برشمرد. دولت جمهوری اسلامی در بحثحاکمیتی خود بر اقتصاد کشور بر نحوه عقد قراردادهای نفتی نظارت دارد. سیاست های کلی نظام در بخش انرژی و نفتعبارتند از : سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، قانون اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، سیاست هایکلی اقتصاد مقاومتی، سیاست های کلی توسعه بخش های غیر دولتی و جلوگیری از بزرگ شدن بخش دولتی، سیاست هایکلی نظام در بخش انرژی. ماهیت قراردادهای خدماتی بخش بالادستی نفت، متاثر از این واقعیت است که به دنبال استقلالکشورهای صاحب نفت و با استناد به حاکمیت ملی نسبت به منابع زیر زمینی، دولت ها به نحو موثر نسبت به کنترل نحوهاکتشاف، استخراج، تولید و انتقال منابع نفتی و گازی در سرزمین خود اقدام می نمایند و در این رابطه از مقررات آمره ایبهره می گیرند تا شرکت های خارجی تحت هیچگونه قراردادی از امتیازات مالکانه برخوردار نباشند. قراردادهای امتیازی،از انواع قراردهای حوزه نفت در ایران IPC قراردادهای مشارکتی (در تولید و سرمایه گذاری)، قرارداد بیع متقابل و قراردادهایمی باشند که با توجه به منافع ملی و دیپلماسی انرژی نوع خاصی از آن در نظام نفتی ایران مستقر گشت.

کلیدواژه ها:

منافع ملی ، قراردادهای نفتی ، سیاست های کلی نظام ، سرمایه گذاری