مفهوم شناسی سنت توفیق و اسباب تحقق آن از منظر وحی

نظم با الگوهای ثابت از پیش تعیین شده و قابل کشف درباره پدیده ها و واقعیت ها، به طبیعت و قوانین تجربی محض اختصاص ندارد، بلکه می توان آنچه در اصطلاح اندیشمندان مسلمان، سنت های اجتماعی یا سنت های تاریخی نام گرفته را نیز دربرگیرد، این سنت ها که حق تعالی با تعبیر سنه الله آنها را به خود نسبت داده (فاطر/43 و فتح/23)، بیانگر فعل همیشگی و پیوسته الهی در برخورد با افراد و امت هاست. سنت توفیق یکی از این قوانین است که به واسطه آن، برخی انسان ها مشمول عنایت و مراقبت ویژه الهی گردیده و در جایاه دستیابی به اسباب و وسایل خبر قرار می گیرند. مقاله حاضر بر آن است تا چگونگی جریان تاثیرگذاری این سنت را در سه ساحت اساسی وجود انسان، یعنی: حیطه شناختی، عاطفی و رفتاری را از طریق، زیادتی معرفت، الهامات قلبی و توانمندی عمل به خیر در شرایط سخت نشان دهد. تبیین ضوابط تحقق این قانون در آیات الهی از جمله، تلاش و مجاهد در راه حق، توجه به معیار رضایتمندی، استقامت و ثبات قدم در اهداف، اتابه و استغفار از قصورها، دعا و طلب توفیق از خداوند، دستاورد دیگر این نوشترا است، امری که در جای خود، بیانگر عوامل دستیابی افراد و امتها به خیر و سعادت از دیدگاه قرآن به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

سنت الهی ، هدایت ، توفیق ، اختیار ، انسان ، شناخت ، عواطف ، رفتار