اهمیت مدیریت کاربری اراضی در کاهش فرسایش و افزایش درآمد حوضه آبخیز (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بهشت آباد)

فرسایش یکی از مهمترین اشکال تخریب زمین است که شدیدا تحت تاثیر نوع استفاده و مدیریت اراضی قرار دارد. برای کاهش اثرات محیطی و اقتصادی ناشی از سوء مدیریت استفاده از اراضی، نیاز به تدابیری در سطح حوضه های آبخیز است. مدل SWAT ، مدلی جامع است که به تغییرات مدیریتی حساس بوده و برای پیش بینی تاثیر روشهای مدیریتی متفاوت بر جریان، رسوب، عناصرغذایی و تعادل مواد شیمیایی در حوضه های آبخیز پیچیده برای دوره های طولانی تهیه شده است. هدف از تحقیق حاضر مقایسه نقش اعمال عملیات مدیریتی بر کاربری های اراضی در کاهش فرسایش و افزایش درآمد حوضه آبخیز بهشت آباد است. بدین منظور ابتدا با استفاده از مدل SWAT میزان رواناب و رسوب تولیدی هر کاربری در شرایط کنونی را برآورد نمودیم و سپس در مدل ساخته شده و واسنجی و اعتبار سنجی شده برای شرایط کنونی، با اعمال گزینه های مدیریتی، رواناب و رسوب تولیدی هر کاربری را برای حالت مدیریت اراضی برآورد کردیم. جهت تعیین درآمد حوضه میزان تولید و سوددهی هر کاربری را پس از کسر هزینههای تولید در شرایط کنونی و شرایط اعمال مدیریت محاسبه نمودیم. نتایج نشان می دهد در صورت مدیریت کاربریهای اراضی میزان رسوبدهی اراضی 05 % و تولید رواناب 32 % در کل حوضه کاهش و میانگین درآمد خالص 32 % افزایش می یابد.

کلیدواژه ها:

SWAT ، مدیریت کاربری اراضی ، رواناب ، رسوب ، درآمد