مولفه های نظریه هنجاری رسانه های جمعی در قرآن کریم

رسانه های جمعی در دنیای کنونی نقش بی بدیل و روزافزونی در زندگی اجتماعی انسان دارند، جهت گیری رسانه های جمعی نیز در بعدهای مختلف، متاثر از نظام هنجاری حاکم بر آن است. نظریه ها ی هنجاری موجود در ادبیات علوم ارتباطات در نوع خود متاثر از مبانی لیبرالیستی و سوسیالیستی و دارای مولفه ها یی برای تحقق اهداف آن دو نظام فکری هستند که در جامعه اسلامی پذیرفته نیستند. از این رو، در این پژوهش، با الهام از روش تحلیل مضمون آیات قرآن کریم، به عنوان اصلی ترین منبع هنجار بخش جامعه اسلامی، بررسی شد تا مولفه ها ی نظریه هنجاری رسانه ها ی جمعی به دست آمد. بررسی روش مند آیات، ما را به 66 مضمون پایه ای و 13 مضمون سازمان یافته و در نهایت چهار مضمون فراگیر، رهنمون کرد. مولفه های اصلی نظریه هنجاری رسانه ها ی جمعی از منظر قرآن کریم، عبارت اند از: اصالت محوری ، فرهنگ مداری ، اجتماع گرایی و اخلاق مداری که جهت گیری کلی و بایسته ها ی رسانه های جمعی را مشخص نموده و در مقابل نظریه های هنجاری رایج به عنوان نظریه ای قرآنی مطرح می شود. بدیهی است مضامین جهت دهنده و پایه، به عنوان مولفه ها ی عملیاتی تر، شرح وظایف دقیق تری برای رسانه ها فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، رسانه های جمعی ، نظریه هنجاری ، اصالت محوری ، فرهنگ مداری ، اجتماع گرایی ، اخلاق مداری