نقد رویکرد ناواقع گرایی ویتگنشتاین در باورهای دینی

به نظر ویتگنشتاین باور دینی استفاده از یک تصویر است، تعهدی راسخ و تزلزل­ناپذیری که کل زندگی را نظم و نسق بخشیده است و مبتنی بر شواهد و دلایل نیست از این رو نه از جانب علم و فلسفه مددی می­یابد و نه هرگز گزندی می­بیند. پژوهش حاضر ضمن بررسی دیدگاه ویتگنشتاین متاخر در ارتباط با گفتارهای دینی نتیجه می­گیرد که رویکرد ویتگنشتاین برای مقولات دینی هر چند نوعی معناداری فراهم می­سازد، اما عدم واقعیت آن را نیز توجیه می­کند. ناواقع­گرایی در دین حتی امروزه پیروان خاصی در بین روحانیون مسیحی از جمله دان کیوپیت پیدا کرده است که این موضوع خود با فضای حاکم بر جوامع دینی فرسنگ­ها فاصله دارد. همچنین این نگرش با واقعیت­های موجود در مجامع علمی و دینی که اساسا دین را مجموعه­ تصاویری از واقعیت دانسته که می­توانند صادق باشند یا نباشند، منطبق نمی­باشد. به نظر ویتگنشتاین اظهارات دینی و الهیاتی شواهدی هستند که ارجاع به واقعیت عینی در مورد آنها صدق نمی­کند. این اظهارات تصاویری دینی و الهیاتی فراهم می­کنند که اهمیت آنها در این نیست که درباره چیزی باشند یا از چیزی بگویند، بلکه در این است که در زندگی دینی نقش موثر ایفا کنند. 

کلیدواژه ها:

ویتگنشتاین ، بازی های زبانی ، زبان دین ، گزاره های دینی ، معرفت بخشی