مفهوم و انواع نظارت در قانون اساسی

یکی از حیاتی ترین ارکان یک مدیریت سالم و کارآمد وجود یک نظام کامل و دق یق نظارت و بازرسی است. مساله نظارت از نظر حقوقی در حوزه حقوق عمومی حائز اهمیت بوده و از جنبه مدیریتی در حوزه مدیریت از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. طبق اصل 57 قانون اساسی، قوای سه گانه زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت هستند و بالاترین و قوی ترین سازوکار تحدید قدرت زمامداران اجرایی تحقیقی و قضایی بر انان بر عهده رهبری است. همچنین در اصل 110 ق. ا بخشی از وظایف نظارتی رهبری را بیان می کند از جمله: نظارت بر حسن اجرای سیاست های کلی نظام و همچنین در اصل 113 ق.ا رهبری در راس هرم حاکمیت قرار داده شده است. رهبری در نظام اسلامی ضامن عدم انحراف سازمان های مختلف از وظایف خود است قوه مجریه در نظام های دارای حکومت جمهوری جایگاه و نقش مهمی دارد و شخص رئیس جمهور که ریاست قوه مجریه را به عهده دارد، در این میان نقش اصلی اولیه را به عهده دارد رئیس جمهور در کشور اسلامی ا یران براساس اصل 113 قانون اساسی علاوه بر ریاست قوه مجریه مسئولیت اجرای قانون اساسی را به عهده دارد همچنین در نظا م جمهوری اسلامی ایران رئیس قوه مجریه طبق اصل 134 قانون اساسی را به عهده دار بود و طبق اصل 122 در برابر ملت ، رهبر و مجلس شورای اسلامی مسئول است و همین مسئولیت ها موجب گردیده و که دستگاه ها و ارگان هایی در مجموعه قوه مجریه متصدی امر نظارت باشند. شاید غیر منطقی نباشد اگر این انتظار را داشته باشیم که قوه ای که مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی باشد را مهم ترین دستگاه نظارتی کشور بدانیم. قوه قضاییه که ماموریت های مهم فوق را به عهده دارد ع لاوه بر آنکه طبق اصل 156 قانون اساسی، رسیدگی و صدور حکم در مورد تظلمات، تعدیات و شکایات و حل و فصل د عاوی و احیای حقوق عامه و گسترش عدل آزادی های مشروع و پیشگیری از وقوع جرم و کشف جرم و تعقیق و مجازات مجرمین را به عهده دارد، دارای یک وظیفه و اساسی دیگر تحت عنوان نظارت برحسن اجرای قوانین می باشد.

کلیدواژه ها:

حاکمیت ، مفهوم ، قانون اساسی ، انواع نظارت