وارون زمان رسید امواج لرزه ای برای تخمین مدل سرعت به کمک ترکیب منظم سازهای تیخنوف و تغییرات کلی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 358

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRAG-4-1_001

تاریخ نمایه سازی: 21 خرداد 1398

چکیده مقاله:

روش­های وارون برای حل مسائل در شاخه های علمی مختلفی بکار برده می­شوند؛ اما شرایط حاکم بر داده های ژئوفیزیکی استفاده از این روش ها را پیچیده می کند. این شرایط را می توان به تکرار ناپذیری برداشت داده های ژئوفیزیکی به علت هزینه های بالای عملیات و نیز تاثیری که گسسته سازی روی حل مسئله اعمال می نماید، دانست. به طور کلی مسائل وارون در ژئوفیزیک در زمره مسائل بد وضع دسته بندی می­شوند. این بدان معناست که برای انتخاب پاسخ مناسب منظم­سازی و اعمال شرایطی منطبق با اصول فیزیکی حاکم بر مسئله لازم است. تخمین مدل سرعت از وارون زمان رسید امواج لرزه­ای از جمله این مسائل در لرزه شناسی است. منظم­ساز تیخنوف و منظم­ساز تغییرات کلی از جمله روش های مرسوم برای حل این گونه مسائل هستند. روش اول توانمندی بالایی در بازسازی سیگنال های هموار دارد؛ ولی ناپیوستگی­ها و لبه­های سیگنال را به خوبی بازیافت نمی کند. در مقابل روش دوم به خوبی قادر به بازسازی لبه­های سیگنال است؛ ولی بخش­های هموار را دچار اعوجاج می کند. در این مقاله یک روش منظم­سازی بر اساس ترکیب روش­های حل تیخنوف درجه دوم و تغییرات کلی بیان می شود. در این مطالعه برای تخمین مدل سرعت از زمان رسید امواج لرزه­ای در پروفیل لرزه­ای قائم توانمندی روش­های منظم­ساز مرسوم با روش ترکیبی روی مدل­های مصنوعی مقایسه می شود. نتایج اعمال روش­ها روی مدل­های سرعت حاوی لبه و بخش هموار، حاکی از رفع کاستی­های دو روش مرسوم توسط روش ترکیبی است. علاوه بر آن سه روش فوق در وارون زمان رسید امواج ثبت شده در پروفیل لرزه­ای قائم (VSP) واقعی نیز اعمال و نتایج به دست آمده با هم مقایسه و مورد بحث قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

وارون زمان رسید ، حل مسائل وارون ، منظم ساز تیخنوف ، منظم ساز تغییرات کلی ، پروفیل لرزه ای قائم ، پارامتر منظم سازی

نویسندگان

محمد الرجاوی

دانشجوی دکتری، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

حمیدرضا سیاهکوهی

استاد، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

علی غلامی

دانشیار، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران