بررسی قانون حاکم بر اختلافات ناشی از تعهدات غیر قراردادی

هنگامیکه دادگاه های یک کشور با رابطهای حقوقی که در آن یک عنصر خارجی وجود دارد، مواجه میشوند موضوع تعارض قوانین مطرح میشود، یعنی دادگاه باید تصمیم بگیرد که از میان قوانین مطرح و مربوطه کدامیک بر آن رابطه حاکم یا قابل اعمال خواهد بود. در حالیکه این موضوع معمولا در سیستمهای حقوقی عرفی به عنوان یک رشته حقوقی مستقل به حساب می آید، در سایر سیستمهای حقوقی، بویژه در سیستم های حقوقی نوشته، قسمتی از موضوعات حقوق بین الملل خصوصی است. به هرحال هر دو عنوان تعارض قوانین و حقوق بین الملل خصوصی اسمهای بی مسمایی هستند و با معنایی که ازآنها مورد نظر است تطبیق نمی کنند. اما هر دو عنوان، مجموعه ای از قواعد حقوقی ملی هستند که برای اعمال و پاسخگویی به روابط حقوقی دارای عنصر خارجی، وضع و ایجاد گردیدهاند. ر اتحادیه اروپا با وجود وضع مقرره رم 2 ناظر بر تعهدات غیرقراردادی، نسبت به تعیین دادگاه صالح در این نوع دعاوی سکوت شده است . اما مقرره بروکسل 1 در کنار صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده، دادگاه محل وقوع حادثه، دادگاه محل اقامت بیمه گذار، و دادگاه محل اقامت مصرف کننده را نیز صالح برای رسیدگی میداند. در حقوق ایران این پرسش مطرح میشود که در تعهدات غیرقراردادی در مواردی که خوانده اقامتگاه، محل سکونت و یا مال غیرمنقول در ایران ندارد، آیا تنها دادگاه محل اقامت خواهان دارای صلاحیت رسیدگی به دعوی خواهد بود، یا دادگاه محل بروز خسارت و یا دادگاه محل وقوع حادثه هم به عنوان دادگاه های دیگر دارای صلاحیت برای رسیدگی اند. در این پایاننامه به بررسی معیارهای تعیین صلاحیت دادگاه در حقوق ایران و اتحادیه اروپا درباره تعهدات غیرقراردادی خواهیم پرداخت تا ناکارآمدی ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 971 قانون مدنی را در رسیدگی به دعاوی موضوع پرسشهای پیشگفته ارائه نماییم

کلیدواژه ها:

تعهدات ، مسئولیت مدنی ، تعهدات غیر قراردادی ، جبران خسارت ، تعارضات و اختلافات.